Jedyny przedwojenny pomnik stawiano z myślą uczczenia poległych żołnierzy - mieszkańców Sławna - w wojnach 1813-1815, 1864, 1866, 1870-71 i 1914-1918. Inicjatorem jego zbudowania było stowarzyszenie kombatantów wojennych.
Najstarszym powojennym pomnikiem w Sławnie jest pomnik poświęcony żołnierzom radzieckim, którzy zginęli w 1945 roku w Sławnie i najbliższej okolicy. Postawiony został na skwerze pomiędzy ulicami Chełmońskiego i Koszalińską, niedaleko poczty. Pochowano tu 18 żołnierzy radzieckich, których w 1952 roku ekshumowano i przewieziono na kwatery wojskowe na cmentarzach.. Na miejscu dawnego pochówku postawiono pomnik, który miał kształt czterokątnego obelisku z kamienną tablicą na przedniej płaszczyźnie. Zwieńczony był pięcioramienną gwiazdą. Podobnych pomników było w powiecie sławieńskim kilka, m.in. w Ostrowcu i Pękaninie, gdzie "przerobione" zostały już po roku 1990 na kapliczki!
Gwiazda wciąż stoi
W latach 80-tych XX wieku zmieniono nieco formę tego pomnika. Szkoda - ten pierwszy był znakiem czasu - pierwszych lat po II wojnie światowej. Obelisk stoi do dziś, choć Rada Miasta pod naciskiem środowisk prawicowych podjęła w 2009 roku uchwalę o jego likwidacji i przeniesieniu na cmentarz komunalny. Uchwała nie została dotąd zrealizowana przez burmistrza.
W końcu lat 50-tych ubiegłego wieku na cmentarzu komunalnym w Sławnie, w kwaterze w której leżą polegli pod koniec wojny żołnierze, zbudowano pomnik poświęcony ich pamięci. Z udziałem władz powiatu i mieszkańców odsłonięto go w Dzień Wojska Polskiego - 12 października 1958 roku. W latach 80-tych pomnik przeszedł remont i nieco zmienił swój kształt oraz napis, który obecnie brzmi "Poległym żołnierzom za wolność i ojczyznę - Społeczeństwo powiatu sławieńskiego".
Także na cmentarzu komunalnym , obok kaplicy, znajduje się jeszcze jeden pomnik. Jego autorem jest sławnianin Bogusław Migel. Pomnik powstał w roku 2000. Jego odsłonięcie miało miejsce 15 września tego roku. Jest to posadowiona na cokole z betonu obłożonego płytami z piaskowca Pieta, czyli Matka Boska Bolesna i Chrystus. Na cokole znajduje się napis: "Matka Boska Bolesna, Replika z Ołtarza Papieskiego, Sopot 5 VI 1999". Sławieński pomnik - to replika Piety wykonanej przez rzeźbiarza-amatora w drewnie, która stanowiła jeden z elementów ołtarza papieskiego w Sopocie, który zbudowano z okazji pielgrzymki papieża Jana Pawła II w 1999 roku.
Aleksy Panfiłow
W latach 80 miasto wzbogaciło się o kolejne dwa pomniki.
W parku miejskim blisko wejścia od ulicy Marii Skłodowskiej stanął niewielki obelisk poświęcony pamięci generała Aleksego Panfiłowa, który od sierpnia 1944 do maja 1945 roku dowodził radzieckim 3. gwardyjskim korpusem pancernym , którego pododdziały wkroczyły 7 marca 1945 roku do Sławna i dokonały, jak to przez wiele lat twierdzono "wyzwolenia" miasta. Park miejski otrzymał też imię Panfiłowa.
Na obelisku znajdował się napis: "Park Miejski im. Gen. Aleksego Panfiłowa, Bohatera Związku Radzieckiego, Wyzwoliciela Ziemi Sławieńskiej". W latach 90-tych zaniedbany obelisk usunięto, a park miejski zmienił nazwę.
Na skwerze przy obecnej ulicy Armii Krajowej postawiono pomnik, którym jest znajdujący się na cokole - czołg. Stoi w miejscu ładnej fontanny zbudowanej w latach międzywojennych. Na tym specyficznym pomniku - znaku tamtych czasów - znajduje się napis: "Wyzwolicielom Ziemi Sławieńskiej".
Na uroczystość odsłonięcia "spędzono" młodzież szkolną i zakłady pracy. Były liczne przemówienia oficjeli. Z tej uroczystości zapamiętałem jeden szczegół - najładniejszą polszczyzną mówił konsul radziecki z Gdańska.
Przed frontem Kościoła Mariackiego stoją dwa pomniki. Figura Matki Bożej poświęcona we wrześniu 1959 roku. Na pomniku istnieje napis: "We mnie źródło życia i łaski", natomiast z tyłu napis: "W hołdzie Królowej Świata, Sławno IX 1959".
Drugi pomnik poświęcony jest pamięci wieloletniego Prymasa Polski Stefana kardynała Wyszyńskiego i powstał w roku 20-lecia jego śmierci. Na prostokątnej bryle umieszczono odlane w brązie popiersie księdza kardynała i napis; "Ks. Stefan kardynał Wyszyński. 3 VIII 1901 - 28 V 1981". Niżej znajdują się napisy: "Istnieje sumienie człowieka, sumienie rodziny, sumienie narodu. To jest źródło naszej nadziei. Gniezno 1981" oraz" "Mieszkańcy Sławna, Duszpasterze parafii".
Chrystus i altana
Dwa pomniki odbiegają treścią od omówionych. To posadowiony przy Bramie Koszalińskiej pomnik autorstwa niemieckiego artysty urodzonego w Noskowie obok Sławna Heinricha Eugena von Zitzewitza oraz altana w parku miejskim.
Projekt pomnika H. E. von Zitzewitz podarował miastu w grudniu 1996 roku. Realizacją zamiaru artysty zajmował się Sławieński Dom Kultury. Pomnik udało się postawić po kilku latach, już po śmierci rzeźbiarza. Środki na wykonanie odlewu w brązie w całości pochodziły z budżetu Republiki Federalnej Niemiec. Pomnik zlokalizowano przy Bramie Koszalińskiej od strony polnej. Odlew pomnika wykonał artysta rzeźbiarz Romuald Wiśniewski. Odsłonięcie pomnika miało miejsce 22 maja 2001 roku, w 684 rocznicę lokacji Sławna, z udziałem żony artysty - Gertrudy, córki Lisawety i syna Wilhelma.
Na kamiennym , prostokątnym, postumencie znajduje się postać Chrystusa siedzącego na ośle. Chrystus trzyma w jednej ręce krzyż, a w drugiej gołębia - symbole bolesnej śmierci i Ducha Świętego. Naprzeciw znajduje się gryf z kwadratową szachownicą , który symbolizuje miasto. Swój pomnik artysta nazwał: "Chrystus przybywa do Sławna".
Drugi pomnik znajduje się w parku miejskim niedaleko miejsca, gdzie znajdował się zburzony przed laty pomnik autorstwa Grossa. Ma formę budowli - altany parkowej wykonanej z cegły z rzeźbami z piaskowca. Wykonany został przez wędrujących czeladników z Niemiec, jesienią 1999 roku.
Wielkie rzeźby
Najnowszymi pomnikami w mieście - są rzeźby w drewnie wykonane w 2010 podczas pleneru rzeźbiarskiego zorganizowanego przez Stowarzyszenie "Akson" i Bogusława Migla. Prace związane są tematycznie z początkami miasta i przedstawiają postaci możnowładców z pomorskiego rodu Święców: Jana, Piotra i Wawrzyńca, którzy byli założycielami Sławna oraz postać księżny Zofii - fundatorki Kościoła Mariackiego w mieście.
Czytaj e-wydanie »Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?