Choroba brudnych rąk: Myj ręce a w podróży używaj antybakteryjnego żelu

- Chodzi o dotykanie różnych części ciała, zabrudzenie wydzielinami przewodu pokarmowego, które przenosi się z rąk do rąk a potem z rąk do ust – zauważa prof. dr hab. n. med. Miłosz Parczewski z oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego, Chorób Tropikalnych i Nabytych Niedoborów Immunologicznych w szpitalu przy ul. Arkońskiej. - Choroby brudnych rąk powstają przy nieodpowiedniej higienie osobistej, spożywaniu niemytych pokarmów, niewłaściwym przygotowaniu pożywienia i braku obróbki cieplnej. Najpopularniejsze choroby to salmonellozy, shigelloza, biegunki wirusowe. Niektóre z nich są chorobami odzwierzęcymi, ale przenoszą się również właśnie poprzez zabrudzenie rąk. To także wirusowe zapalenie wątroby typu A, o którym w Polsce ostatnio głośno się mówi. W ubiegłym roku mieliśmy epidemię tej choroby. Było to ok. 3,5 tys. przypadków, w tym roku jest ich dużo mniej, ale nadal więcej niż dwa, trzy lata temu. Chorobami brudnych rąk są także szeroko pojęte biegunki pokarmowe, związane są z nimi bakterie i wirusy, np. rotawirusy, czy pałeczki E. coli.

Koniecznie myj ręce przed posiłkiem i po skorzystaniu z toalety

W przypadku wystąpienia zakażenia WZW A objawy utrzymują się od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Droga zakażenia występuje najczęściej poprzez spożycie skażonego pożywienia (np. nieumytych owoców) i skażonej wody, przez kontakt bezpośredni z zakażonym człowiekiem (np. przeniesienie wirusa poprzez nieumyte po wyjściu z toalety ręce), kontakty seksualne z osobą zakażoną lub chorą. Osoby zakażone są zakaźne nawet w okresie 2 tygodni przed pojawieniem się u nich pierwszych objawów i około tygodnia (czasami więcej) po ich ustąpieniu. Początek zakażenia nie jest charakterystyczny. Występują objawy grypopodobne (gorączka, bóle głowy) oraz brak apetytu, nudności, wymioty. Następnie po ok. 2 tyg. pojawia się u części chorych żółtaczka (zażółcenie skóry, spojówek, śluzówek, ciemne zabarwienie moczu i odbarwiony stolec). Objawy te pojawiają się 2-7 tygodni (średnio ok. 1 miesiąc) od momentu zakażenia i mogą trwać nawet przez wiele tygodni. Zapobieganie zakażeniu to przestrzeganie podstawowych zasad higieny tj.: dokładne mycie rąk przed każdym posiłkiem i po wyjściu z toalety, dokładne mycie owoców i warzyw przed spożyciem, podawanie nieopakowanej żywności w rękawiczkach.

Czego nie jeść i pić zagranicą? Uwaga na Turcję

- Na WZW typu A istnieje szczepionka. Jest ona wysoko rekomendowana przy wyjeździe w kraje tropikalne, nawet np. do Hiszpanii czy krajów Bliskiego Wschodu. Są wakacje a bardzo popularnym kierunkiem jest Turcja. Należy pamiętać, by wybierając się tam nie jeść pokarmów, których nie można ugotować, obrać, sparzyć, uważajmy też na lód – ostrzega prof. Parczewski. - Nigdy nie wiemy jaka znajduje się w nim woda. Używajmy tylko takiego lodu, którego proces powstania znamy, która jest ugotowana lub z butelki. Zwróćmy uwagę, żeby wszystkie napoje, które spożywamy były fabrycznie zamknięte i przy nas otwierane.

Przed salmonellozami, zakażeniami rotawirusami, eschericha coli nie zabezpieczymy się. Nie ma na nie szczepionek, ale możemy zapobiegać takim zakażeniom np. kupując żywność tylko wiadomego pochodzenia, przechowując pożywienie w lodówce czy wyparzając jajka przed użyciem.

- Objawy jelitowe są uciążliwe, ale nie zagrażają życiu. Czasami wymagają hospitalizacji z uwagi na odwodnienie. Są na to podatne szczególnie dzieci. Biegunki mogą być niebezpieczne dla osób, które są obciążone kardiologiczne. Kiedy taka osoba się odwodni z jej powodu, może pojawić się większe ryzyko zawału – dodaje profesor.
Pamiętajmy, że ręce należy myć często. W Polsce nawet dla osób, które są narażone na zakażenie, czyli takie, które mają kontakt z pieniędzmi, dużo podróżują komunikacją miejską czy używają wspólnego sprzętu - komputerów w pracy to wystarczy. Podróżując jednak po świecie warto mieć przy sobie żel antybakteryjny i używać go, kiedy nie możemy umyć rąk.