Czy Rzecznik Praw Podatnika jest potrzebny? Warto właściwie uregulować zakres kompetencji, uprawnień i wymagań dla Rzeczników

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw w procesie legislacyjnym został pozbawiony kluczowych, ważnych dla przedsiębiorców kompetencji, takich jak: reprezentacja przed organami państwowymi czy wstrzymywanie kontroli w uzasadnionych przypadkach, obniżono także wymagania dla kandydatów.

Powołanie Rzecznika Praw Podatnika, jeśli ograniczy się jego kompetencje i kwalifikacje – tak, jak miało to miejsce w przypadku Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw – może oznaczać, że taka instytucja nie spełni swojej roli, a zatem będzie zupełnie niepotrzebna. Takie analizy należy prowadzić, decydując się na powołanie kolejnej – zwłaszcza terenowej – struktury, która obciąży budżet państwa wielomilionowymi kosztami. Ponadto należy rozważyć, by kompetencje poszczególnych rzeczników nie dublowały się – a uprawnienia Rzecznika Praw Podatnika są częściowo wyczerpane w obszarach przypisanych Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorstw, jak i Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Instytucja każdego rzecznika powinna być wreszcie całkowicie apolityczna – powinien być powoływany przez większość parlamentarną na określoną kadencję. Jak bowiem rzecznik ma identyfikować się z obywatelem, jeśli jego przełożonym jest Minister?

• udział w toczących się postępowaniach
• możliwość wglądu do akt
• przedstawianie wniosków do władz skarbowych w trakcie toczącego się postępowania
• wniesienia odwołania i skargi do sądu
• wnioski o interpretację podatkową
• prowadzenie przewidzianej w projekcie nowej Ordynacji podatkowej procedury mediacyjnej

Planuje się, że w 16 krajowych izbach skarbowych będą znajdować się biura zastępców Rzecznik Praw Podatnika, a siedziba główna w Warszawie.

W celu zapewnienia profesjonalizmu pomocy udzielanej przez Rzecznika, jednym z kryteriów zapisanych w przepisach będzie wymaganie, by miał on doświadczenie w stosowaniu prawa. Rzecznik będzie musiał mieć 10-letnie doświadczenie w praktyce stosowania prawa podatkowego, a jego zastępcy - 5-letnie.