Czyr brzozowy? Czaga? Wygląda jak choroba drzewa, a ma lecznicze właściwości. Co to właściwie jest? Nie zrywaj bez pozwolenia!

Justyna Madan
Justyna Madan
W ogóle nie wygląda jak grzyb, bardziej przypomina chorobę drzewa, ale ma wiele pozytywnych właściwości.
W ogóle nie wygląda jak grzyb, bardziej przypomina chorobę drzewa, ale ma wiele pozytywnych właściwości. By Jerzy Opioła - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=49311483
Jest wiele ludowych nazw błyskoporka podkorowego. Mówi się o nim czaga, czyr brzozowy, czarna huba brzozowa, czarcie oko, czy guz brzozowy. I taką nadrośl najbardziej przypomina. Jest pasożytem, w ogóle nie wygląda jak grzyb, a jednocześnie ma wiele pozytywnych właściwości, dlatego warto na niego zwrócić swoją uwagę.

Spis treści

- Wyglądem nie przypomina grzyba. Jego właściwości prozdrowotne są na tyle silne, że jest jedynym gatunkiem grzyba stosowanym w ziołolecznictwie – wyjaśnia Nadleśnictwo Strzebielino.

Gdzie można znaleźć czyr brzozowy?

Jak sama nazwa wskazuje, ten ciekawie wyglądający grzyb można znaleźć właściwie wyłącznie na brzozie, jednak sporadycznie zdarza się, że pojawia się i na innych drzewach, najczęściej na buku, olszy, klonie, grabie i topoli. Nie jest grzybem pospolitym, więc został objęty ochroną gatunkową.

Nie należy do najmniejszych, może osiągnąć nawet 50 cm średnicy, więc raczej łatwo go dostrzec. Atakuje drzewa żywe, jednak po latach z pasożytem, zaatakowane drzewo umiera.

„Grzyb ten pasożytuje na różnych drzewach liściastych, ale tylko owocniki z pni żyjących brzóz posiadają właściwości lecznicze. Można je zbierać przez cały rok, jednak najlepsza jest zima i wczesna wiosna – na drzewach pozbawionych liści łatwiej jest dostrzec hubę” – czytamy w książce „Grzyby polskich lasów” Pawła Zarzyńskiego.

Jak rozpoznać, że to czaga?

- Wyglądem nie przypomina grzyba a raczej nadmierne spękanie kory lub jej rozrost. Przyjmuje postać czarnego nieregularnego, bulwiastego zgrubienia na pniu, co przypomina zwęglony fragment pnia lub żużel – podaje Nadleśnictwo Strzebielino.

Może też rozwijać się pod korą, wtedy jest dużo trudniejszy do zaobserwowania i przybiera inną postać. Jest bardziej skórzastym lub korkowatym tworem o żółtawo oliwkowej barwie. Może mieć nawet kilka metrów długości, ale taka forma czagi pojawia się dopiero tuż po lub już po obumarciu drzewa.

Właściwości leśnego dziwadła

Co takiego wyjątkowego jest w tym grzybie? Przede wszystkim fakt, że stosuje się go w ziołolecznictwie. W rosyjskiej medycynie naturalniej wykorzystuje się go jako lek przeciwko nowotworom. Czaga ma wysoką zdolność antyoksydacyjną, pięćdziesięciokrotnie wyższą niż zielona herbata.

- Właściwości te potwierdza fakt, że syberyjscy chłopi, którzy z oszczędności zamiast herbaty pili napar z czagi, w ogóle nie zapadali na nowotwory. Rdzenna ludność Kanady rozszerzyła jej zastosowanie do uśmierzania bóli reumatycznych – dodaje Nadleśnictwo Strzebielino.

Poza tym fińscy żołnierze w czasie II wojny światowej wykorzystywali czagę jako substytut kawy. W Polsce to środek przeciwbakteryjny, przeciwzapalny i wzmacniający. Poza tym używa się tego grzyba w leczeniu, m.in.:

  • wirusowego zapalenia wątroby typu C,
  • nadkwasoty i owrzodzenia żołądka,
  • obniżaniu poziomu cholesterolu,
  • opryszczki,
  • regulacji ciśnienia krwi,
  • poprawy kondycji włosów,
  • demencji.

Nie zrywaj go bez pozwolenia

W związku z tym, że czyr brzozowy nie jest grzybem pospolitym i został objęty ochroną gatunkową, nie można go tak po prostu zerwać z kory drzewa. Na Czerwonej Liście ma status: R – rzadki. Jego pozyskiwanie wymaga zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

- W sprzedaży dostępne są różnego rodzaju wyciągi, ekstrakty i herbatki. W różnych źródłach można znaleźć przepisy jak przygotować i wykorzystać huby. Należy jednak pamiętać, żeby robić to z rozwagą zwłaszcza, jeżeli nie ma się doświadczenia w tym zakresie – alarmują Lasy Państwowe.

Źródło: Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Strzebielino

od 12 lat
Wideo

echodnia.eu Świętokrzyskie tulipany

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.