Dzięki tej aplikacji zgłosisz przemoc rówieśniczą w szkole. Całkiem anonimowo, również w języku ukraińskim

RESQL to aplikacja do monitorowania i zgłaszania przemocy rówieśniczej w szkołach. Została stworzona przez zespół składający się z badaczy psychologów i pedagogów oraz praktyków, m.in. nauczycieli, nauczycieli akademickich i szkoleniowców. Dzięki RESQL uczniowie mogą bezpiecznie i anonimowo donosić o przemocy fizycznej, werbalnej, jak i psychicznej. Dany incydent może zgłosić zarówno uczestnik, jak i świadek niebezpiecznej sytuacji. 

Użytkownicy aplikacji, którzy informują o danym incydencie, mają do wyboru różne kategorie przemocy: fizyczną, relacyjną, materialną, seksualną i cyberprzemoc. Co ważne, podczas zgłoszenia nie trzeba podawać swoich danych osobowych, a to właśnie wstyd i konieczność ujawnienia się często zniechęcają młodych ludzi do raportowania przemocy. Jednak, aby uczniowie mogli korzystać z aplikacji, szkoła powinna najpierw zdecydować się na jej wdrożenie.

Każde zgłoszenie trafia bezpośrednio do nauczycieli lub pedagogów szkolnych, tzw. interwentów. Mają oni także dostęp do materiałów instruktażowych, gdzie znajdują się porady i wskazówki, w jaki sposób warto zareagować w danej sytuacji. Dyrektor, kadra nauczycielska i pedagogiczna mają dostęp do panelu w aplikacji z informacjami na temat zgłaszanych problemów. Mogą wspólnie pracować nad ich rozwiązaniem.

Twórcy RESQL liczą na to, że aplikacja umożliwi podejmowanie działań mających na celu ochronę pokrzywdzonych i zapobieganie podobnym incydentom w przyszłości. Oprócz tego psychologowie z SWPS opracowali gotowe scenariusze lekcji na temat stosowania przemocy w szkole, jak również przygotowali materiały dydaktyczne, związane z przemocą rówieśniczą. Ponadto raport z każdego incydentu w szkole trafia do jej dyrektora. RESQL to:

• aplikacja mobilna dla uczniów, nauczycieli i pedagogów,
• zestawy interwencyjne dla nauczycieli,
• scenariusze lekcji wychowawczych.

– Ocenę systemu RESQL należy, w mojej opinii, podzielić na dwie kategorie, profilaktyczną i organizacyjną. Jest to system dający kolejne narzędzie do zapobiegania wszelkiego rodzaju przemocy, ale również dający dyrektorowi możliwość usystematyzowania działań opiekuńczych i wychowawczych poprzez swoją wszechstronność i aspekt szkoleniowy, podnoszący kwalifikacje wszystkich nauczycieli – mówi cytowana przez centrum prasowe Uniwersytetu SWPS Izabela Pielat-Świerczyńska, dyrektor XIII Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. płk. Leopolda Lisa-Kuli w Warszawie.

Czytaj też: Twoje dziecko ogląda bajki o superbohaterach? Może mieć problemy z zachowaniem i nauką w wieku nastoletnim. Uważaj na brutalne treści w TV

Dotychczas aplikacja RESQL działała wyłącznie w języku polskim, teraz jednak została dostosowana do potrzeb uchodźców zza wschodniej granicy i stała się dostępna również w języku ukraińskim i rosyjskim. Eksperci z SWPS szacują, że we wrześniu naukę w polskich szkołach mogło rozpocząć nawet pół miliona uczniów. 

– Wdrażając system RESQL chcemy wyjść naprzeciw potrzebom wynikającym z różnic kulturowych i odrębnych systemów edukacyjnych. Bierzemy pod uwagę możliwe rozbieżności w interpretacji zachowań i kontekstu, co może prowadzić do poczucia dyskomfortu, zagrożenia czy niezrozumienia wśród rówieśników pochodzących z różnych krajów. Zachowania w grupie rówieśniczej, które są akceptowane w polskiej szkole, mogą być interpretowane jako nieprzychylne przez ukraińskich uczniów. Sposób komunikacji z nauczycielami, oczekiwania i obowiązki uczniów mogą być źródłem nieporozumień i ogromnych trudności. Dlatego staramy się wspierać szkoły w tworzeniu bezpiecznych systemów komunikacji i zgłaszania niepożądanych sytuacji w grupie rówieśniczej lub innych problemów, z którymi mogą borykać się uczniowie i uczennice zarówno polscy, jak i ukraińscy – komentuje cytowana przez Centrum Prasowe SWPS dr Małgorzata Wójcik, psycholożka z Uniwersytetu SWPS w Katowicach oraz jedna ze współautorek aplikacji RESQL.

Z danych Ministerstwa Edukacji i Nauki, na które powołuje się SWPS, wynika, że pod koniec czerwca 2022 roku w polskich szkołach uczyło się 182 245 dzieci i nastolatków z Ukrainy. Najwięcej uczennic i uczniów ukraińskiego pochodzenia pobierało naukę w województwach:

• mazowieckim (​​33 733 osób), 
• śląskim (20 481), 
• wielkopolskim (18 975),
• na Dolnym Śląsku (18 844). 

Ukraińcy edukowali się głównie w dużych miastach:

• w Warszawie (16 428 osób), 
• Krakowie (6 291), 
• Wrocławiu (5 998),
• Łodzi (5 181).

Warto podkreślić, że już teraz autorki i autorzy aplikacji RESQL otrzymują zgłoszenia dotyczące przemocy w szkole. Najczęściej dochodzi do niej w tych częściach Polski, gdzie przebywa najwięcej dzieci uchodźczych. Może świadczyć to o tym, że polscy uczniowie w dalszym ciągu przejawiają wrogie zachowania wobec przyjezdnych, a edukacja na temat równego traktowania uchodźców jest niewystarczająca.

– Pamiętajmy, że aby walczyć z przemocą, należy się jej przede wszystkim przeciwstawiać. Przemoc nie jest nieodzownym elementem wkraczania w dorosłość i żadne dziecko nie musi jej doświadczać. Edukujmy nasze dzieci, by były wrażliwe na cudzą krzywdę i nie bały się rozmawiać o swoich problemach. To bardzo ważny element walki z tym zjawiskiem – podsumowuje dr Wójcik w komunikacie prasowym SWPS.

Za aplikacją RESQL stoją: Małgorzata Wójcik – dr nauk społecznych w zakresie psychologii, adiunktka i prodziekan w katowickim wydziale Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS, dr Radosław Kaczan – psycholog, adiunkt na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS, współzałożyciel sytemu RESQL oraz dr Piotr Rycielski – pracownik Wydziału Projektowania Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS w Warszawie, członek zespołu twórców projektu RESQL. Aby szkoła mogła korzystać z aplikacji, należy zakupić odpowiednią licencję.