Energetyczna rewolucja. Koszalin zbuduje spalarnię śmieci za 201 mln złotych [WIDEO]

Jeśli dla każdego samorządu są chwile ważne i ważniejsze, to w poniedziałek byliśmy świadkami jednej z tych kluczowych. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Koszalinie zawarło umowę z zarządem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w sprawie finansowania budowy Termicznego Zakładu Przekształcania Odpadów Komunalnych w Koszalinie. Otrzyma na ten cel dotację i pożyczkę.

Spalarnia odpadów ma powstać w strefie ekonomicznej w czwartym kwartale 2026 roku. Docelowy efekt ekologiczny to ograniczenie masy składowanych odpadów o 20 tys. ton rocznie. Oszczędności to przetworzenie odpadów za kwotę poniżej 430 zł za tonę, czyli ponad 20 proc. taniej niż koszt odbioru przez firmę zewnętrzną.

- To umowa historyczna, nie tylko jeśli chodzi o rekordową wartość, ale też zakres jej oddziaływania na gospodarkę Koszalina, powiatu koszalińskiego oraz samorządów, które podpisały umowę o współpracy - podkreślił wczoraj Piotr Jedliński, prezydent Koszalina. - To projekt trudny, ale ogromnie ważny, bo pozwoli ograniczyć składowanie tych frakcji odpadów, które nie nadają się do recyklingu, a mają dużą wartość energetyczną. Odpady to źródło energii, które stabilizuje jej cenę, gwarantując jednocześnie miastu bezpieczeństwo energetyczne i ciepłownicze.

Wytworzona przez spalarnię energia ma zabezpieczyć potrzeby Miejskiej Energetyki Cieplnej. Ma też przyczynić się do zmniejszenia kosztów przetwarzania odpadów i ustabilizowania cen za utylizację odpadów, bowiem obiekt zarządzany będzie przez miasto. Do spalarni ma trafiać odpad energetyczny, za którego zagospodarowanie opłaty na rynku są coraz wyższe.
Zakład termicznej obróbki odpadów ma być większy niż na potrzeby Koszalina. Dziś miasto przekazuje do spalenia w Szczecinie około 21 tys. ton odpadów rocznie. Możliwości przetwórcze nowej spalarni mają wynieść nawet 30 tys. ton odpadów rocznie, co oznacza, że okoliczne samorządy będą mogły przekazywać śmieci do koszalińskiego zakładu. Wszystko wpisuje się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym (inaczej gospodarka cyrkularna - model biznesowy, który minimalizuje zużycie surowców oraz powstawanie odpadów - przyp. red.)

- To doniosły moment. Po 15 latach prac nad projektem PGK wybuduje elektrociepłownię na paliwa alternatywne - podkreślił Tomasz Uciński, prezes zarządu Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Koszalinie. - Do 14 lutego Unia Europejska przewidywała, że źródłem energii będzie przede wszystkim atom i gaz. Sytuacja geopolityczna zweryfikowała zapatrywania na pozyskiwanie energii. Szczególnie w naszej szerokości geograficznej. Temat podjęły m.in. Austria, Francja, Niemcy i Polska. Namawiamy, by przejściowo uznać energię z odpadów za energię odnawialną.

W nurt ten wpisał się NFOŚiGW. Program „Racjonalna gospodarka odpadami. Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne” pozwala samorządom na inwestowanie w mniejsze obiekty, które mogą produkować ciepło i energię elektryczną z odpadów bez dodatkowych opłat za emisję CO2.

- Inwestycje te obrosły mianem niebezpiecznych czy też szkodliwych dla środowiska. Nic bardziej mylnego - zauważył Paweł Mirowski, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i pełnomocnik premiera ds. programu „Czyste powietrze” i efektywności energetycznej budynków. - To inwestycja bezpieczna i jednocześnie bardzo istotna w dobie kryzysu energetycznego, bowiem gwarantuje bezpieczeństwo energetyczne.

Instalacja będzie mieć moc 12 megawatów, co oznacza, że rocznie wyprodukuje ponad 100 tys. GJ energii cieplnej, która trafi do mieszkańców Koszalina, a także ponad 18000 MWh rocznie energii elektrycznej, zasilającej lokalny system elektroenergetyczny. Energia cieplna pozwoli na ogrzanie 3000 domów, energia elektryczna zaspokoi ok. 9000 gospodarstw domowych.

- To kolejna strategiczna inwestycja, która finansowana jest z programów rządowych - wskazał Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, koszaliński poseł Prawa i Sprawiedliwości. - Parę dni temu rząd przyjął krajowy program budowy dróg, autostrad, dróg ekspresowych - największy w historii. Droga S11, która realizowana jest na odcinku do Bobolic i wkrótce budowana będzie do Szczecinka, otrzymała dofinansowanie budowy na Śląsk. Na całej długości finansowana będzie droga S6. Warto wskazać na całoroczne lądowisko dla Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w Koszalinie, Centrum Wiedzy Cognitarium na Politechnice Koszalińskiej - to inwestycje na miarę rozwoju regionu, gwarancja jego sukcesu.

W Europie działa 501 instalacji termicznego przekształcania odpadów. W Polsce - osiem, w tym jedna w regionie - w Szczecinie o wydajności 150 tys. ton. W 2020 r. przetworzyły ponad milion ton odpadów, wytwarzając 5,5 mln GJ energii. W sposób termiczny przekształca się w ITPO w Polsce zaledwie 8,2 proc. odpadów komunalnych.

Nie tylko w Koszalinie myśli się o własnej niezależności energetycznej poprzez zwiększenie wykorzystania własnych źródeł energii, w tym ze spalarni odpadów. Takie działania wdrożone zostały w Szczecinie, o czym niedawno informowaliśmy na naszych łamach. Program nazywa się Energia Miasta Szczecin i polega na tym, że energia potrzebna do zasilenia lamp ulicznych i sygnalizacji świetlnych będzie pochodzić z EcoGeneratora - szczecińskiej spalarni odpadów. Dzięki temu Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego w Szczecinie zapłaci za prąd w 2023 r. o blisko 27 mln zł mniej, niż zakładano (miało być 37 mln, a szacunek wskazuje, że będzie to niespełna 10 mln zł).