Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Formy pisemne na maturze z języka angielskiego poziom rozszerzony. Nie tylko list formalny. To warto powtórzyć przed maturą

OPRAC.:
Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
Maturzyści, którzy będą pisać maturę rozszerzoną z języka angielskiego muszą znać trzy formy pisemnej wypowiedzi: to rozprawka, artykuł publicystyczny oraz list formalny. Co warto o nich powtórzyć?
Maturzyści, którzy będą pisać maturę rozszerzoną z języka angielskiego muszą znać trzy formy pisemnej wypowiedzi: to rozprawka, artykuł publicystyczny oraz list formalny. Co warto o nich powtórzyć? Tomasz Czachorowski
Matura z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym jest chętnie zdawanym egzaminem, chociaż wymagającym. Dużo trudniejsza niż na poziomie podstawowym jest zadanie dotyczące wypowiedzi pisemnej. Arkusz maturalny z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym może maturzystów zaskoczyć aż trzema formami. W zadaniu polegającym na utworzeniu wypowiedzi pisemnej zdający ma do wyboru jedną z dwóch form. Piszemy, o czym należy pamiętać przy każdej z nich. Sprawdź zasady form pisemnych na maturze rozszerzonej z języka angielskiego.

Spis treści

Jakie formy wypowiedzi pisemnej mogą pojawić się na maturze z języka angielskiego 2024 na poziomie rozszerzonym?

Na maturze rozszerzonej z języka angielskiego praca pisemna to wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, czyli wymagająca przedstawienia swojego zdania w danej sprawie oraz wskazania argumentów „za” i „przeciw”, lub rozwinięcia problemu wskazanego w poleceniu zadania. Maturzysta będzie musiał zmierzyć się z jedną z trzech form:

  • listem formalnym,
  • rozprawką,
  • lub artykułem publicystycznym.

Formy pisemne na maturze rozszerzonej z języka angielskiego 2024. Najważniejsze informacje

Maturzysta będzie mógł wybrać jeden spośród dwóch tematów, a co za tym idzie - jedną z dwóch form. Każdy temat zawiera dwa elementy (podtematy), które zdający musi omówić w swojej wypowiedzi, aby otrzymać maksymalną liczbę punktów.

Wypowiedź powinna mieć od 200 do 250 słów, ale w praktyce ocenia się prace o długości w granicach 180-280 wyrazów. Jeśli więc słów będzie trochę mniej lub więcej, to nie będzie to duży problem. Ten element nie jest sprawdzany bardzo restrykcyjnie.

Zadanie na wypowiedź pisemną jest ostatnim w arkuszu maturalnym. Za zadanie z wypowiedzi pisemnej na maturze rozszerzonej można uzyskać maksymalnie 13 punktów, co stanowi 22 proc. całego wyniku możliwego do zdobycia na egzaminie.

Zobacz, jak wyglądała matura rozszerzona z języka angielskiego w nowej formule 2023 (maj):

Matura rozszerzona z angielskiego 2023. Ten przedmiot wybrało 76,6 proc. licealistów.

Matura 2023: język angielski – poziom rozszerzony. Mamy arku...

Która z form pisemnych na maturze z języka angielskiego jest najtrudniejsza?

- Jeśli miałabym uszeregować powyższe formy wypowiedzi od najtrudniejszej do najłatwiejszej, to zdecydowanie najtrudniejszy jest artykuł - mówi Aleksandra Snuzik, Academic Manager Tutlo4Kids & Tutlo4Teens. – bardzo trzeba się przy nim pilnować, żeby nie popłynąć „lejąc wodę”, a treść musi być ciekawa. Z drugiej strony jest to forma, w której możesz się też najbardziej wykazać. Polecam ją wszystkim, którzy czują, że opanowali angielski na wysokim poziomie – dodaje ekspertka.

Przy okazji przypominamy, że na maturze rozszerzonej z języka angielskiego obowiązuje poziom B2 (B2+ w zakresie rozumienia wypowiedzi).

Według ekspertki nieco łatwiejsza jest rozprawka, która ma co prawda wiele wymagań formalnych i trzeba się pilnować, ale jednocześnie dzięki narzuconej z góry strukturze, łatwo jest uporządkować to, co chce się powiedzieć i zrobić to dobrze.

Najłatwiejszy jest - dodaje Aleksandra Snuzik - list formalny. Jest on również najbardziej użyteczną formą wypowiedzi. Warto go ćwiczyć, nie tylko „pod maturę”. Przyda się choćby podczas aplikowania o przyszłą pracę.

Rozprawka na maturze rozszerzonej z języka angielskiego. O czym pamiętać pisząc rozprawkę na maturze?

Rozprawka to wypowiedź, w której maturzysta rozważa zadany temat, wykorzystując do tego odpowiednie argumenty. Autor rozprawki musi stwierdzić, czy się zgadza, czy nie z danym zagadnieniem i to uargumentować.

Trzy rodzaje rozprawek:

  • rozprawka „za i przeciw” (for and against essay),
  • rozprawka wyrażająca opinię (opinion essay),
  • rozprawka sugerująca rozwiązanie danego problemu (essay suggesting solutions to a problem).

Najbardziej popularne i prawdopodobne do pojawienia się na maturze są rozprawki „for and against essay” i „opinion essay”, dlatego też to właśnie nimi się zajmujemy. Jak odróżnić te typy rozprawek?

Pamiętajmy, że rozprawka „za i przeciw” w poleceniu będzie mieć zawartą informację podobną do tej: Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony takiego rozwiązania. W przypadku rozprawki wyrażającej opinię, polecenie zawiera następującą treść: Napisz rozprawkę wyrażającą Twoją opinię na ten temat.

O tym pamiętaj, pisząc rozprawkę (niezależnie od jej rodzaju):

  • Argumenty za i przeciw można prezentować w różnej kolejności. Najłatwiej jest jednak, zacząć od argumentów „za”.
  • Żeby argument był dobrze zbudowany, powinien składać się:
    - ze zdania, które prezentuje argument (tzw. „topic sentence”)
    - z uzasadnienia (dobrze jest użyć też jakiegoś przykładu np. z Twojego życia).
  • Nie używaj zwrotów potocznych i form skróconych, np. „She’s”; „They’ve”, czy „I’m sure” - możesz w ten sposób stracić punkty.
  • Używaj zwrotów formalnych (np. form bezosobowych, strony biernej, inwersji), np. „It is believed that…”, „There is no agreement...”, „It is widely argued that…”, „Rarely does…”, „Under no circumstances…”. Również formalne zwroty wprowadzające i łączące zdania są wskazane np. „furthermore”, „nonetheless”, „thus”, „therefore”.
  • Unikaj pospolitych wyrazów takich, jak: „nice”, „big”, „interesting”, „good”, „bad”.
  • Pierwszy akapit z rozwinięcia (niezależnie, czy jest „za” czy „przeciw”) rozpocznij od zwrotów takich, jak „Firstly…”, „First of all…”.
  • Kolejne argumenty wprowadzaj za pomocą następujących zwrotów „Secondly”, „Thirdly”. Ostatni argument wprowadź za pomocą zwrotu „Finally”.

Najważniejsze cechy rozprawki „za i przeciw”

Pamiętaj o tym, aby nie stracić punktów na maturze:

  • W tezie KONIECZNIE zamieść informację, że w pracy będą rozpatrywane dobre i złe strony decyzji, zjawiska - bardzo dużo osób o tym zapomina i traci punkty,
  • we wstępie nie zamieszczaj swojej opinii - to również jest bardzo często spotykany błąd,
  • we wstępie przedstaw ogólnie temat pracy. Pamiętaj, że autor wypowiedzi ma pozostać bezstronny.

Jak napisać poprawną tezę? Oto przykład z ubiegłego roku:

W maturze z 2022 r. na poziomie rozszerzonym widniało następujące zadanie do wyboru: „Niektórzy rodzice dają nastolatkom kieszonkowe za wykonywanie obowiązków domowych. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony takiego rozwiązania”.

Przykładowa teza: „Nowadays, teenagers get pocket money from their parents for doing housework. It has both advantages and disadvantages”.

  • Liczba argumentów „za” musi być równa liczbie argumentów „przeciw” np. 2 argumenty za i 2 argumenty przeciw. Po 2 argumenty na daną „stronę” wystarczą.
  • Zwrotów prezentujących Twoją opinię, np. „I believe…”, „I am definitely against…”,, używaj tylko w zakończeniu.
  • Zakończenie rozpocznij od zwrotów, takich jak: „To sum up…” „Summing up...”, „All things considered…”, „Taking everything into account...”. W zakończeniu podsumuj temat i przedstaw swoją opinię.

Najważniejsze cechy rozprawki wyrażającej opinię i zwroty przydatne na maturze 2024 z języka angielskiego

Pamiętaj o tym, aby nie stracić punktów na maturze pisząc rozprawkę wyrażającą opinię (opinion essay):

  • Już we wstępie wprowadzamy swoją opinię, np.: „I am convinced that technology has a negative impact on relationships”,
  • główny „najsilniejszy” argument powinien być wprowadzony jako pierwszy,
  • w rozprawce muszą znaleźć się minimum 3 argumenty: 2 (choć najlepiej 3) „za” przyjętą przez Ciebie opinią i 1 kontrargument,
  • opinia, jaką przedstawiasz rozprawce nie musi być taka, jak Twoja opinia w danej kwestii. To powinno ułatwić Ci sprawę,
  • zakończenie możesz rozpocząć za pomocą zwrotu: „To conclude, in my opinion…”.

Argumenty (minimum trzy) możesz wprowadzić przy pomocy następujących zwrotów:

  • akapit z argumentem „za”: „The main advantage of…”
  • akapit z argumentem „za”: „Additionally…”
  • akapit z kontrargumentem: „On the other hand…”

Artykuł publicystyczny na maturze z języka angielskiego. 5 rzeczy, o których trzeba pamiętać

  1. Artykuł musi mieć tytuł. Bez tytułu stracisz jeden, cenny punkt. Stwórz go na końcu - tak będzie najłatwiej. Tutaj formy skrócone są dozwolone.
  2. Wstęp - koniecznie! - musi być ciekawy, tego wymaga CKE. Jak to zrobić? Zadaj pytanie, wykorzystaj cytat albo spróbuj zaintrygować kontrastem np. „Most people believe we can colonize Venus, but it is not true!”. Nie zalecam jednak, aby wstęp był zbyt długi. Dużo lepiej jest skupić się na rozwinięciu.
  3. Rozwinięcie powinno składać się minimum z 2 akapitów. Artykuł publicystyczny nie ma tak rozbudowanych wymagań, jeśli chodzi o zasady jego konstruowania, jak rozprawka. Najważniejsze jest, żeby pamiętać o treści polecenia. Jeśli wymaga ona wyrażenia własnej opinii w tekście - koniecznie to zrób. Jeśli w poleceniu masz udzielić czytelnikowi porad - koniecznie je zamieść.
  4. Pamiętaj, żeby nie lać wody. To największe zagrożenie przy pisaniu tej formy wypowiedzi, bo nie są wówczas formalnie wydzielone argumenty. Pisz rzeczowo, używaj przykładów. Jeśli wypowiedź nie będzie rzeczowa - stracisz cenne punkty.
  5. W zakończeniu warto zamieścić pytanie, które ma skłonić czytelnika do refleksji.

Jak napisać list formalny? Pamiętaj o tych trzech zasadach na maturze z języka angielskiego 2024

Pomijając te elementy stracisz punkty:

  1. List musi zawierać zwrot do adresata (tzw. zwrot rozpoczynający) np. „Dear Sir/ Madam/ Editor..”, „To whom it may concern…”.
  2. We wstępie należy podać cel lub powód napisania listu, zgodny z tym, co jest w poleceniu, np. „I am writing in connection with the article entitled... which appeared in.../ on…”. Nie podając tego powodu, również stracisz punkty.
  3. Pamiętaj też o odpowiednim zwrocie na końcu listu, np. „Yours faithfully/ Yours sincerely...”, „Best/ Kind regards…”.

Największym wyzwaniem w przypadku listu formalnego jest różnorodność typów, jakie możesz spotkać. Na przykład może być to list czytelnika do redakcji lub list mieszkańca do władz miasta. Za tą różnorodnością idzie konieczność nauczenia się wielu zwrotów formalnych np. „I am writing to enquire about...” czy „Would you be so kind as to...”. Ma to swoje plusy i minusy — nauki jest sporo, ale z całą pewnością te zwroty przydadzą się maturzystom w przyszłym życiu zawodowym.

Radami podzieliła się Aleksandra Snuzik, Academic Manager Tutlo4Kids & Tutlo4Teens, gdzie odpowiada za tworzenie i rozwój kursów skierowanych do dzieci oraz młodzieży, również przygotowujących do egzaminów państwowych. Od 2017 r. zajmuje się nauczaniem języka angielskiego, specjalizując się w nauczaniu dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zwłaszcza z niedosłuchem centralnym, mutyzmem wybiórczym oraz w spektrum autyzmu, a także w angielskim dla IT, w szczególności dla front-end, back-end i full stack software developerów.

od 12 latprzemoc
Wideo

Akcja cyberpolicji z Gdańska: podejrzani oszukali 300 osób

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Formy pisemne na maturze z języka angielskiego poziom rozszerzony. Nie tylko list formalny. To warto powtórzyć przed maturą - Strefa Edukacji