Historia: Sławsko stolicą księstwa. Dzieje powiatu sławieńskiego

Sławsko to wieś sołecka położona około 4 kilometry od Sławna przy drodze biegnącej ze Sławna do Postomina i dalej do Ustki. Niemiecka nazwa wsi to: Alt Schlawe. Nazwy przejściowe po 1945 roku to: Stare Sławno i Stare Sławsko.

W X wieku wybudowano tu gród, który był ważnym ośrodkiem politycznym i gospodarczym na Pomorzu Środkowym. Pierwsza pisana wzmianka o Sławsku pochodzi z 1186 roku. Od XII wieku mieściła się tu stolica Księstwa Sławieńskiego. Prawdopodobnie już wtedy zbudowano tu pierwszy kościół parafialny. Znaczenie grodu podniosło osiedlenie się w nim Joanitów (około 1155 r.). Około 1200 roku była tu jedna z 5 komandorii zakonu w północno- wschodniej Europie

Powstanie Nowego Sławna - dzisiejszego Sławna - spowodowało stopniowe zmniejszanie roli Sławska. Pierwszym przejawem ofensywy sławieńskiego mieszczaństwa było przeniesienie już w 1320 roku baliwatu joanickiego do Sławna (baliwat, prowincja zakonna, dzielona zwykle na komturie. Zarządzana jest przez urzędnika zakonnego zwanego baliwem).

W 1402 roku uzbrojeni mieszczanie z Nowego Sławna napadli na Sławsko. Słabo obsadzony zamek został zniszczony wraz z podgrodziem. Stare Sławno jako gród książęcy przestało istnieć. W spisach z 1540 i 1628 roku wieś określana jest jako własność książąt zac h o d n i o p o m o r s k i c h . Kosztem chłopów, którzy byli rugowani z ziemi w po- łowie XVI wieku powstał tu folwark wraz owczarnią. Na blisko połowie areału wysiewano żyto.

W końcu XVIII wieku w folwarku liczącym 163 hektary pracowało 32 chłopów i 7 zagrodników odrabiających pańszczyznę. W tym okresie we wsi mieszkał wolny sołtys, 17 chłopów, 7 zagrodników, 6 budników (rzemieślników) oraz bakałarz. Wieś liczyła 38 domów i była jedną z największych w powiecie.

W pierwszej połowie XIX stulecia wzrosła liczba ludności. W 1818 roku wieś zamieszkiwało 411 osób. Powierzchnia wsi wraz z gruntami wynosiła 1089 hektarów (podobnie było w 1939 r - 1087 ha). W wyniku reform agrarnych folwark został rozparcelowany.

W kolejnych latach liczba ludności nadal wzrastała. W 1864 roku mieszkało w Sławsku 987 osób, w 1867 - 1060, w 1885 - 978, w 1895 - 1046, w 1905 - 910, w 1925 - 844 i w 1939 - 852. Liczba gospodarstw wiejskich wynosiła w 1871 roku 211, w 1895 - 224, w 1905 - 191, w 1925 210 i w 1939 r. 219.

Na początku XX wieku była tu agenda pocztowa,szkoła zatrudniała 2 nauczycieli (1913 r.), a kilka latpóźniej - juz trzech (1916).

W wiosce działało stowarzyszenie weteranów wojennych, sportowe oraz śpiewacze.

W 1939 roku we wsi było 16 dużych gospodarstw liczących od 20 do 56 ha, 19 liczących od 10 do 20 ha, 49 - od 5 do 10 ha i 36- od l do 5 ha. Z rolnictwa utrzymywało się 525 osób. Czynna była cegielnia (zlokalizowana na wschód od zabudowy wiejskiej), młyn wodny (na Wieprzy, w znacznym oddaleniu od wsi, na drodze do Wrześnicy), kasa oszczędnościowa, mleczarnia, urząd stanu cywilnego, gospoda, sklep kolonialny, piekarnia oraz liczne warsztaty (we wsi mieszkali m.in. ogrodnik, 2 kołodziei, 2 kowali, mistrz ciesielski, 3 stolarzy, 2 wikliniarzy, murarz, 2 krawców, 2 szewców).

Nad wsią dominował po- łożony na wzgórzu kościół, jeden z najciekawszych zabytków wiejskiej architektury gotyckiej zbudowany w końcu XIV lub na początku XV stulecia. Odczasów reformacji do 1945 roku była to świątynia
ewangelicka. Podczas remontu w 1966 roku odkryto tu gotyckie malowidła na sklepieniu, a w 1992 roku fragmenty gotyckiej posadzki. Gotycki wystrój dopełnia portal oraz kamienna chrzcielnica w kruchcie wykuta z głazu narzutowego. Przy kościele zlokalizowany był cmentarz. Historycznie ukształtowany układ przestrzenny Sławska zachował się do dziś.

W marcu 1945 roku wieś zajęli Rosjanie. Sławsko wraz ze znaczną częścią Pomorza znalazło się w granicach Polski. W 1946 roku Niemcy zostali wysiedleni.

Wieś liczy dziś ponad 900 mieszkańców i jest największą po Warszkowie pod względem ludności wsią w gminie. W wiosce znajduje się szkoła podstawowa i gimnazjum, Ochotnicza Straż Pożarna, świetlica wiejska. W ostatnich latach powstają coraz liczniej nowe domy jednorodzinne. Przez wiele lat we wsi odbywała się impreza historyczno rekreacyjna "Sobota na grodzisku" organizowana przez Fundację "Dziedzictwo"