Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jaskra i zaćma atakują oczy

Bogna Skarul
Na jaskrę cierpi około 700 tysięcy Polaków i aż 67 mln osób na całym świecie. Niestety, aż 6 mln osób z tego powodu całkowicie traci wzrok. Jednak najbardziej rozpowszechnioną chorobą oczu jest katarakta, czyli zaćma. Większość zachorowań za nią wiąże się z wiekiem. U ponad 40 procent osób po 75. roku życia występuje poważne pogorszenie widzenia, a u 90 procent zaobserwować można zmętnienie soczewki.

Obie choroby wiąże się z starszym wiekiem. Jaskrę dlatego, że najczęściej występuje po 60. roku życia, a zaćmę, bo dopada najczęściej w wieku 75 lat.

Co to jest jaskra

Jaskra to schorzenie oczu, które doprowadza do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i może powodować całkowitą ślepotę. Przyczyną choroby jest wzrost ciśnienia śródgałkowego. Jest wiele czynników, które mają wpływ na rozwój choroby. To przede wszystkim wiek. Chociaż na jaskrę można zachorować już w 35. roku życia, to większość zachorowań występuje u osób starszych. Wpływ na rozwój choroby ma też dziedziczność - osoby, których krewni chorowali na jaskrę, powinny badać się profilaktycznie co najmniej raz w roku. Do czynników sprzyjających zachorowaniu należą także: zbyt intensywnie leczone nadciśnienie krwi, niskie ciśnienie krwi, cukrzyca, złe nawyki żywieniowe (zaburzenia gospodarki tłuszczowej) oraz krótkowzroczność powyżej -4.0.

Jak rozpoznać, czy mamy jaskrę

Głównymi objawami jaskry są obniżenie ostrości i znaczne ograniczenie pola widzenia. To pogorszenie widzenia, a szczególnie jego ostrości i zmniejszenie obszaru widzialnego, ma związek z tzw. kątem przesączania. Ta postać jaskry może nie dawać żadnych objawów przez wiele lat aż do momentu całkowitego zniszczenia nerwów wzrokowych. Ograniczenie obszaru widzialnego rozpoczyna się na obwodzie pola widzenia i w początkowej fazie może być niedostrzegalne. Z czasem pole widzenia coraz bardziej się zawęża aż do całkowitej utraty wzroku.
U 20 proc. chorych na jaskrę rozpoznaje się z kolei tzw. zamykający się kąt przesączania. U chorych z tą odmianą choroby objawy są nagłe: mogą występować gwałtowne bóle głowy z towarzyszącymi im bólami oczu oraz zamgleniami widzenia. Podczas wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej mogą występować zaburzenia ostrości widzenia, a gdy ciśnienie spada, ostrość wzroku poprawia się. Choroba ta w konsekwencji doprowadza do całkowitego pogorszenia widzenia i ślepoty.
Jak się bada jaskrę

Istnieje kilka rodzajów badań pozwalających ustalić zarówno diagnozę, jak i przebieg samej choroby. To tonometria, czyli badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego (polega na pomiarze zdolności odpływu cieczy z gałki ocznej) i gonioskopia, czyli badanie kąta przesączania. Pomocne jest też badanie pola widzenia.
#L#Jak leczyć jaskrę
Niestety, jaskra jest chorobą nieuleczalną. Upośledzenie widzenia, które już nastąpiło, nie może zostać cofnięte. Jednak odpowiednio wczesne rozpoznanie choroby daje duże szanse na zatrzymanie jej rozwoju. Celem leczenia jaskry jest powstrzymanie postępu choroby, a konkretnie niszczenia nerwu wzrokowego. W jaskrze z otwartym kątem przesączania stosuje się tzw. betablokery, czyli specjalne krople do oczu. Chorzy na jaskrę z zamykającym się kątem przesączania powinni stosować przede wszystkim leki zwężające źrenice. Jaskrę leczy się też chirurgicznie.

Jak nie dać sie jaskrze

Jedynym sposobem uniknięcia jaskry są regularne badania u okulisty. Tylko lekarz jest w stanie wykryć schorzenie i zastosować w porę odpowiednie leczenie. Po ukończeniu 30. roku życia zaleca się poddawanie profilaktycznym badaniom co 2 lata, zaś po 40. roku życia co rok. Kolejnym krokiem obniżającym ryzyko choroby jest dbanie o niski poziom cholesterolu - zbyt wysoki poziom ogólny cholesterolu sprzyja rozwojowi choroby, gdyż blaszki cholesterolowe osadzają się w naczyniach krwionośnych, co z kolei powoduje wzrost ciśnienia.

Katarakta, czyli zaćma

Zaćma to zmętnienie soczewki. Jest to jedna z najczęstszych chorób oczu. Wśród wielu typów zaćmy najbardziej rozpowszechniona jest odmiana starcza, czyli związana z wiekiem. Ale szacuje się, że ok. 10 proc. zachorowań ma podłoże metaboliczne, genetyczne lub rozwija się na bazie innych chorób.
Jest na przykład zaćma o charakterze wtórnym, która występuje jako powikłanie zapalenia błony naczyniowej. Znane są też przypadki zaćmy pourazowej powstałej w wyniku uszkodzenia oka ciałami obcymi, przez silne promieniowanie czy porażenie prądem. Zaćmę wrodzoną spowodować mogą choroby przebyte przez matkę podczas ciąży. Pojawienie się zaćmy może być też związane z przyjmowanymi lekami, np. sterydami.

Jak rozpoznać i leczyć zaćmę

O zaćmie mogą świadczyć takie objawy, jak pogorszenie ostrości widzenia czy szybkie męczenie się oczu.
Na zaćmę można brać krople do oczu, ale nie przynoszą one zbyt dobrego efektu. Najlepsze rezultaty daje leczenie chirurgiczne polegające na usunięciu zmętnionej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną. Bezbolesną metodą leczenia zaćmy jest fakoemulsyfikacja, polegająca na laserowym rozbijaniu zmętnionej masy. Nieleczenie zaćmy może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.

Jak nie dać się zaćmie

W przypadku zaćmy związanej z wiekiem trudno wskazać metody zapobiegania chorobie. Jednak zawsze warto dbać o wzrok, chronić oczy przed urazami czy promieniowaniem słonecznym. Ważna jest też kontrola poziomu cukru we krwi, gdyż jego zbyt wysoka wartość sprzyja występowaniu chorób oczu. Jako pomocne w zapobieganiu chorobie wskazuje się witaminy C i E, jednak nie zostało to do końca potwierdzone.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!