Komentarz: Koronawirus dał nam czas. Czy go wystarczy?

Dlaczego teraz o tym wspominam? Z dwóch powodów. Pierwszy to polio, drugi to ludzie. Polio to dla mnie słowo tak egzotyczne jak dżuma, cholera, czy czarna ospa. Kwestie tak abstrakcyjne, że nie musiałem się dotąd specjalnie nimi przejmować. Wymienione przez lekarza polio jak i inne choroby - które kiedyś potrafiły porządnie przetrzebić stan ludzkości - wydawały mi się odległe i z kompletnie innej rzeczywistości. „Pandemia groźnego wirusa”? Jeszcze kilka miesięcy temu te trzy słowa miały dla mnie taki sam ciężar gatunkowy jak polio - terminy ze świata, który już dawno się skończył i nigdy już nie wróci. Przynajmniej w naszej - jakże miłej i bezpiecznej - części Europy.

Ale tamten świat wrócił. Świat, który przez większość ludzkich dziejów był normą. Świat pełen lęku, niepewności, zagrożenia i śmierci. Koronawirus uderzył z całą mocą za nic mając nasze poukładane życie, samozadowolenie, produkt krajowy brutto, Ligę Mistrzów, wakacje w Egipcie, plan na zakup nowego auta, a przede wszystkim za nic mając nasze poczucie, że nasze życie i nasz świat w większym lub mniejszym stopniu, ale jednak kontrolujemy. - Nic z tego, kochani - zdaje się mrugać do nas szyderczo nieoczekiwany gość z chińskiego Wuhan.

Koronawirus uderzył i możemy w nim - niczym w lustrze - przejrzeć się jako ludzkość i jako ludzie, w większej (Europa) lub mniejszej skali (Polska). Z historii o lekarzu i polio wątek, który mnie najbardziej uderzył, dotyczył nas samych, ludzi. Tego, jak niebywale łatwo ulegamy mitom, nie popartym niczym teoriom i jak nieodpowiedzialnie lekceważymy zagrożenie i zapominamy o czasach, gdy to zagrożenie było rzeczywistością. Tak samo do koronawirusa podeszli pierwsi Europejczycy, którzy się z nim zetknęli. Gdzieś pewnie myśleli, że Chińczycy są innymi ludźmi niż oni, że wirus w Europie będzie się zachowywał inaczej, że to tylko taka większa grypa, która przyjdzie, przejdzie i wszystko będzie po staremu. Ale nic po staremu już nie będzie.

U nas sytuacja jak na razie wygląda inaczej i większość mądrych decyzji zapadła w odpowiednim czasie. Ale nie łudźmy się: nie jest to efekt naszej przenikliwości i mądrości, ale szczęścia, którego dotychczas historia tak nam skąpiła. Po prostu byliśmy dalej w kolejce, bo gdybyśmy byli na jej czele mielibyśmy Włochy nad Wisłą. Czy tego szczęścia nam tym razem wystarczy i wyjdziemy z opresji obronną ręką? Tego nie wiem. Wiem za to, że jak nigdy w naszych dziejach zyskaliśmy czas na to, aby to wielkie zagrożenie sobie w pełni uświadomić i przygotować się do niego pod każdym możliwym względem. I jak rzadko w naszych dziejach wszystko zależy od nas samych. Nie spieprzmy tego.