Żądania żydowskiej gminy wyznaniowej, która ma prawo domagać się zwrotu gruntów, na których znajdowały się cmentarze i stały synagogi, trafiają do Komisji Regulacyjnej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. A komisja rozpatruje wnioski bardzo wolno... Dla gmin, które czekają na jej rozstrzygnięcie, oznacza to, że przez kilka lat spornych gruntów nie mogą ani sprzedać, ani wydzierżawić.
Tak jest np. w Świdwinie. Gmina żydowska od kilku lat stara się o działkę przy ul. Wojska Polskiego, gdzie dziś stoi budynek przedszkola. - Nie możemy z nim nic robić. A obiekt nieogrzewany niszczeje - dowodzi Genowefa Pożoga, sekretarz Urzędu Miasta w Świdwinie.
Reszta czeka
Na początku zeszłego roku radni Świdwina zgodzili się nawet z własnej woli oddać tę działkę. Ale potem się wycofali. - Lepiej poczekać na decyzję komisji regulacyjnej. Poza tym, dlaczego to my mamy ponosić koszty zwrotu żydowskiego majątku? - dodaje sekretarz. Na szczęście sprawa wyjaśni się 26 lutego. - Na ten dzień wyznaczyliśmy posiedzenie - informuje Małgorzata Matuszewska, sekretarz komisji regulacyjnej.
Być może w tym dniu wyjaśni się też, ciągnąca się latami, sprawa cmentarza w Barwicach. Żydzi chcą zwrotu części obecnej nekropolii, twierdząc, że przed wojną należała on do nich; przedwojenne mapy pokazują, że żydowski kirkut był na terenie dzisiejszej fabryki przyczep samochodowych.
I to koniec spraw, które mają szansę w końcu znaleźć swój finał, choć komisja ma jeszcze w planach zająć się żądaniem zwrotu działki przy ul. Armii Krajowej i Gierczak w Kołobrzegu. Ale zrobi to "po zimie". W długiej kolejce czekają natomiast wnioski o zwrot następnych działek w Kołobrzegu, Bobolicach, Czaplinku, Szczecinku czy Koszalinie.
Przyjdą następni
A to może dopiero początek żydowskich roszczeń. Po utracony majątek, już niezwiązany z kultem religijnym, a szacowany w skali kraju na, bagatela, 30 mld dolarów, wkrótce przyjdą też prywatni właściciele. Trwają ostatnie poprawki przy ustawie o rekompensatach. Państwo polskie odda Żydom 15 procent utraconego majątku. Ustawa musi wejść w życie jak najszybciej, bo jesteśmy jednym z ostatnich krajów europejskich, które nie przyznało rekompensaty ofiarom Holokaustu. Wiadomo, że tylko w Koszalinie tuż przed wybuchem II wojny światowej mieszkało ok. 120 Żydów. Większość holokaustu nie przeżyła.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?