Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Pamiętamy o żołnierzach wyklętych. Walczyli, by ojczyzny nie zalał komunizm

Tomasz Chudzyński
Tomasz Chudzyński
W minionych latach na ulicach Koszalina odbywał się  Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych
W minionych latach na ulicach Koszalina odbywał się Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych archiwum
Dziś Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W całej Polsce odbywają się uroczystości poświęcone ludziom, którzy po zakończeniu II wojny światowej prowadzili walkę zbrojną i polityczną z władzami komunistycznymi.

1 marca 1951 roku, po pokazowym procesie, rozstrzelani przez komunistów zostali przedstawiciele IV Zarządu Stowarzyszenia „Wolność i Niezawisłość”, z ppłk. Łukaszem Cieplińskim „Pługiem” na czele. Po latach dzień tego sądowego mordu na działaczach WiN-u został przyjęty za symboliczną datę ogólnopolskiego uhonorowania żołnierzy wyklętych.

- Łącznie w latach 1944-1956 w podziemiu niepodległościowym, w różny sposób, działało od 120 do 180 tys. ludzi - podkreślał w swojej książce „Bohaterowie z dołów śmierci” badacz Waldemar Kowalski. - Żołnierze podziemia niepodległościowego, zwanego też poakowskim (drugą konspiracją), mieli jasno sprecyzowany cel: odzyskanie przez Polskę pełnej suwerenności.

Drugą konspirację tworzyły oddziały zlikwidowanej Armii Krajowej, które nie złożyły broni, stawiające na walkę polityczną i wywiadowczą Stowarzyszenie WiN, a także oddziały ideowo związane z ruchem narodowym. Przygotowywały się one do stworzenia struktur partyzanckich, które mogłyby być „uruchomione” w momencie wybuchu wojny aliantów zachodnich z Sowietami. Prowadziły także akcje zbrojne - ataki na posterunki milicji, więzienia i areszty Urzędu Bezpieczeństwa.

W latach 1945-1956 na Pomorzu, także Zachodnim funkcjonowało ok. 70 organizacji niepodległościowych. Były to V Brygada Wileńska Armii Krajowej, odtworzona w Borach Tucholskich, dowodzona przez mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. Łupaszka, Bojowy Oddział Armii por. Stefana Pabisia ps. Stefan w ziemi kaliskiej, a także placówka WiN w Szczecinku oraz szereg niewielkich organizacji cywilnych skupiających się na akcjach propagandowych.

Do historii przeszły nazwiska zamordowanych mjr. Łupaszki czy sanitariuszki Danuty Siedzikówny ps. Inka. Za ostatniego żołnierza wyklętego uznaje się Józefa Franczaka ps. Lalek, który zginął w obławie SB i ZOMO w październiku 1963 r.

Obchody w regionie

W Koszalinie różne wydarzenia związane z Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych trwają już od weekendu i - jak zapowiadał Marcin Maślanka ze Stowarzyszenia Rekonstrukcyjno-Historycznego Gryf - trwać będą przez cały tydzień. W sobotę o godz. 11 przy Pomniku Martyrologii Narodu Polskiego na cmentarzu komunalnym w Koszalinie koszalinianie zapalili znicze i złożyli kwiaty. W szkołach w mieście i regionie od poniedziałku organizowane są organizowane są specjalne lekcje. Na środę zaplanowano uroczystości przy pomniku rotmistrza Pileckiego, a o godzinie 18 odbędzie się msza święta w kościele Świętego Ducha. 2 marca w Zespole Szkół Plastycznych odbędzie się seminarium naukowe. Z kolei 5 marca na Górze Chełmskiej w Koszalinie odbędzie się Bieg Wilczym Tropem na dystansie 1963 metrów, będących symbolem daty schwytania i śmierci ostatniego spośród żołnierzy wyklętych.

W Kołobrzegu na obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych zaprasza Stowarzyszenie Przywracania Pamięci Kołobrzeg 80. W środę, pierwszego marca rozpoczną się mszą świętą odprawioną o godz. 17 w kościele pod wezwaniem Świętego Marcina przy ul. Portowej. Będzie to msza w intencji Żołnierzy Wyklętych i Niezłomnych. Po mszy, jej uczestnicy przejdą pod pomnik komandora Stanisława Mieszkowskiego, znajdujący się porcie, tuż przy latarni morskiej. Tam nastąpi złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w dowód wdzięczności za ofiarę krwi Żołnierzy Wyklętych. Wartę pod pomnikiem będą pełnić żołnierze 8. batalionu remontowego w Kołobrzegu, a ich kompania honorowa odda salwę.

Z okazji święta starosta szczecinecki zaprasza w środę (1 marca) o godzinie 13 przed pomnik Żołnierzy Wyklętych przy Zespole Szkół nr 2 przy ulicy 1 Maja. Tu odbędą się oficjalne obchody i złożenie kwiatów pod pomnikiem.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera