Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Posiadacze mieszkań własnościowych wciąż w kłopotach. Wyrok TK nie rozwiązał problemu

Przemysław Zańko-Gulczyński
Przemysław Zańko-Gulczyński
Problem dotyka około pół miliona posiadaczy mieszkań własnościowych w Polsce.
Problem dotyka około pół miliona posiadaczy mieszkań własnościowych w Polsce. Katarzyna Laszczak
Tysiące posiadaczy mieszkań własnościowych w blokach spółdzielczych od lat borykają się z problemami wynikającymi z błędów w prawie.

Od 2013 roku tysiące posiadaczy mieszkań własnościowych nie mogą swobodnie dysponować własnymi lokalami. Błędy w prawie powstrzymują ich m.in. przed uwłaszczeniem się czy założeniem księgi wieczystej, co z kolei utrudnia sprzedaż nieruchomości czy zaciągnięcie kredytu hipotecznego. Niełatwą sytuację tych osób powinien poprawić czerwcowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego, jednak do rozwiązania problemu wciąż jest daleko.

Mieszkania własnościowe problematyczne od lat

O sprawie jako pierwsza napisała „Rzeczpospolita”. Chodzi o problem, który dotyka blisko 500 tys. posiadaczy mieszkań własnościowych, głównie w Warszawie. Mowa o lokalach w blokach, które zbudowano na działkach o nieuregulowanym stanie prawnym. Ich istnienie to spadek po okresie PRL-u, kiedy to raczej nie przejmowano się własnością gruntów.

Z początku z tymi mieszkaniami nie było kłopotów. Po transformacji ustrojowej Sąd Najwyższy zezwolił, by osoby z lokatorskim prawem do mieszkania przekształcały je w prawo własności. Mieszkańcy masowo z tego korzystali, a sądy wieczystoksięgowe pozwalały zakładać takim lokalom księgi wieczyste. Problemy zaczęły się w 2013 r., kiedy to Sąd Najwyższy zmienił zdanie.

Spędzasz godziny na przeczesywaniu portali z ogłoszeniami, a i tak nie możesz znaleźć dobrej działki? To dlatego, że szukasz w złym miejscu. Wielu właścicieli gruntów, zwłaszcza osób starszej daty, w ogóle nie wystawia swoich działek na sprzedaż w internecie – ograniczają się do tabliczki czy kartki na ogrodzeniu. Jeśli zatem interesuje cię określona okolica, wybierz się tam i dobrze rozejrzyj, a znajdziesz mnóstwo unikalnych ofert. Warto wjeżdżać nawet w najmniejsze uliczki!

Jak znaleźć idealną działkę? Oto 12 nieoczywistych rad od ty...

– Siedmiu sędziów SN orzekło, że własnościowe prawo do lokalu w bloku stojącym na gruncie, którego spółdzielnia nie jest właścicielem ani użytkownikiem wieczystym, jest tylko ekspektatywą (przyrzeczeniem) tego prawa. Niedopuszczalne jest więc założenie księgi wieczystej – wyjaśniał „Rzeczpospolitej” radca prawny Piotr Pałka.

Posiadacze mieszkań w takich blokach nagle przestali móc swobodnie dysponować swoimi lokalami. Stało się tak bez żadnej winy z ich strony i mimo faktu, że nie mają oni żadnego wpływu na uregulowanie kwestii własności gruntów pod blokami. Nie mogąc założyć lokalom księgi wieczystej, ich posiadacze nie mogą też m.in. zaciągnąć kredytu hipotecznego czy sprzedać nieruchomości. W następstwie wyroku SN wartość tych mieszkań poszybowała w dół.

Sytuacja skomplikowała się jeszcze bardziej w 2017 r., gdy znowelizowano ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych. Spółdzielnie uzyskały wówczas prawo do wykreślenia z listy swoich członków osób, które mają ekspektatywę prawa własnościowego. Oznacza to, że blisko pół miliona posiadaczy mieszkań własnościowych w „trefnych” blokach stanęło wobec groźby utraty jakiegokolwiek wpływu na działalność spółdzielni.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego pomoże, ale nie w pełni

O poprawienie błędnego prawa od lat zabiegają zarówno sami posiadacze mieszkań własnościowych, jak i spółdzielnie. Stanęły one w większości po stronie mieszkańców i poza nielicznymi przypadkami nie wykreślały ich z listy członków. Sprawą zajął się też Rzecznik Praw Obywatelskich. Zaapelował on do Trybunału Konstytucyjnego, by ten sprawdził, czy wspomniany przepis zezwalający na usunięcie ze spółdzielni jest zgodny z konstytucją.

[QUIZ] Absurdalne przepisy na osiedlach. Odróżnisz prawdę od fałszu? Łatwo nie będzie!

10 czerwca 2020 r. Trybunał wydał wyrok korzystny dla posiadaczy mieszkań w blokach. Uznano, że analizowany punkt ustawy jest niekonstytucyjny i musi utracić ważność. Zamiast jednak sprawić, by stało się to natychmiast, TK stwierdził, że przepis straci ważność dopiero 12 miesięcy po ogłoszeniu wyroku w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że osoby mające problemy przez błędne przepisy czeka kolejny rok trwania w zawieszeniu.

Co więcej, choć dzięki wyrokowi TK sytuacja tych osób ulegnie częściowej poprawie, zasadniczy problem wciąż pozostaje nierozwiązany. Rząd nie pracuje obecnie nad żadnymi przepisami, które uregulowałyby kwestię własności gruntów pod blokami. Oznacza to, że blisko 500 tys. posiadaczy mieszkań nie ma nadziei na poprawę swojej trudnej sytuacji.

od 7 lat
Wideo

Gdynia Orłowo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Posiadacze mieszkań własnościowych wciąż w kłopotach. Wyrok TK nie rozwiązał problemu - RegioDom.pl