Roszady okręgów wyborczych w powiecie szczecineckim mogą wstrząsnąć lokalną sceną polityczną

Rada Powiatu Szczecinek zbierze się w poniedziałek (20 listopada) na sesji nadzwyczajnej, aby zaopiniować zmianę granic okręgów wyborczych przed zaplanowanymi na przyszłoroczną wiosnę wyborami samorządowymi. To spowoduje także przesunięcia mandatów radnych powiatowych wyłanianych w poszczególnych gminach.

Ale po kolei, bo zapewne nie każdy jest zorientowany w niuansach ordynacji wyborczej. Otóż w radzie powiatu szczecineckiego zasiada 19 radnych – 10 wybierano do tej pory w okręgu nr 1 obejmującym sam Szczecinek, 6 radnych w okręgu nr 2 złożonym z gmin Barwice, Grzmiąca i Borne Sulinowo, a trójkę w okręgu nr 3 w gminach wiejskiej Szczecinek i Biały Bór. Tak było od początku istnienia powiatów, ale w międzyczasie zmieniła się nieco demografia i tzw. średnia ważona, czyli liczba wyborców, jaka powinna przypadać na jeden mandat. Nie wnikając w szczegóły – na podstawie tych danych Państwowa Komisja Wyborcza chce z okręgu nr 2 przenieść Borne Sulinowo do okręgu nr 3. I tam wybierać szóstkę radnych. W okręgu nr 2 zostałyby Barwice i Grzmiąca z trzema radnymi (w samym Szczecinku nic się nie zmienia – tu nadal wybieranych miałoby być 10 radnych).

Tyle arytmetyka, ale propozycja wywołała gwałtowny sprzeciw, głównie członków Porozumienia Samorządowego, czyli ugrupowania, które współrządzi w starostwie. - Na kilka miesięcy przed wyborami chce się zmieniać granice okręgów, które obowiązując od lat i daje się nam na wyrażenie opinii 5 dni – mówi starosta szczecinecki Krzysztof Lis, lider PS. - Co ciekawe, wyliczenia komisarza wyborczego tak naprawdę niewiele zmieniają ową średnią ważoną w nowym podziale. Więc po co w ogóle zmiany robić? Skoro już coś zmieniać, aby ta średnia była najbardziej wyrównana, to najlepiej byłoby zabrać jeden mandat ze Szczecinka i dodać go do okręgu z gminą wiejską Szczecinek i Białym Borem.

Starosta dodaje, że rady zainteresowanych gmin i rada powiatu już podjęły lub zrobią to na dniach uchwały negatywnie opiniujące propozycję PKW. Sęk w tym, że nie są one wiążące. - Jeżeli mimo to PKW zdecyduje o nowym podziale granic okręgów wyborczych to nie wykluczam, że zaskarżymy to sądu administracyjnego – dodaje Krzysztof Lis.

No dobrze, ale jakie praktyczne znaczenie mogą mieć zmiany? Duże. W tej chwili starostwem rządzi koalicja PS (po wyborach miało 6 radnych, jedna radna w czasie kadencji stała się niezależną) oraz Prawa i Sprawiedliwości (6). W opozycji jest Koalicja Obywatelska – w praktyce Platforma Obywatelska (zaraz po wyborach 7, dziś jeden niezależny). Aby rządzić, wybrać starostę i zarząd powiatu należy mieć więc przynajmniej 10 radnych. Widać więc, że większość w Radzie Powiatu jest krucha i jeden mandat w jedną lub drugą stronę może zmienić układ sił.

Widzi to także starosta: - W ostatnich wyborach w okręgu nr 3 w (Grzmiąca, Borne i Barwice, matecznik PS) na 6 mandatów mieliśmy 3 radnych – liczy Krzysztof Lis. - Przy „zabraniu” Bornego i zostawieniu trzech radnych w tym okręgu najpewniej będziemy mieli tylko jednego, tak działa bowiem ordynacja proporcjonalna i przeliczanie głosów na mandaty metodą d'Hondta.

To oczywiście tylko hipotetyczne wyliczenia, nie wiadomo jakie poparcie poszczególne partie będą mieć za kilka miesięcy. Poza tym w wyborach lokalnych nie do końca pokrywają się one z preferencjami krajowymi z niedawnych wyborów parlamentarnych. Tak czy inaczej jeden radny w tej czy innej partii może mieć wpływ na układ koalicyjny, bo jedno wiadomo na pewno – żadne ugrupowanie nie uzyska raczej takiej większości, aby rządzić samodzielnie. W 25-letniej historii odrodzonego powiatu szczecineckiego takiej sytuacji jeszcze nigdy nie było.

Zmian w koszalińskim okręgu wyborczym – też zresztą budzącym opory zainteresowanych samorządów – jest więcej. PKW proponuje w powiecie ziemskim koszalińskim, aby gminę Manowo „zabrać” z okręgu nr 2 (są tu też Świeszyno i Biesiekierz) i dołączyć do okręgu nr 4 (tu na razie jest sam Polanów). To też zmieni rozkład mandatów – w „dwójce” jest wybieranych 5 radnych, ma być czterech, w „czwórce” zaś było 3, ma być czterech. - Po prostu w Polanowie spadła liczba mieszkańców, a przepisy mówią, że w jedynym okręgu nie może być wybieranych mniej niż trzech radnych i nie więcej niż 10 – dyrektor Krajowego Biura Wyborczego w Koszalinie Patrycja Wysoczańska wyjaśnia, że komisarz musi trzymać się litery prawa i normy przedstawicielskiej, aby w jakimś okręgu nie było nadreprezentacji radnych w stosunku do liczby mieszkańców.

Inna zmiana – choć już bez przesuwania granic okręgów – szykowana jest w powiecie świdwińskim. Tam w zmieniła się liczba mieszańców w mieście Świdwin tworzącym okręg nr 1 (na plus) i w gminie Połczyn-Zdrój tworzącym okręg nr 3 (in minus). Świdwin ma zyskać jeden mandat (do tej pory wybierano tu 5 radnych) kosztem Połczyna (teraz 6).

- Rozumiemy, że każda gmina ma swoje interesy, ale komisarz musi postępować zgodnie z przepisami prawa i brać pod uwagę zmiany demograficzne – Patrycja Wysoczańska dodaje, że przy proponowanych zmianach brane są pod uwagę liczby zameldowanych na koniec września.