Aktualizacja 19.07.2019 - g. 15:08:
Sinice wróciły do kąpielisk Zatoki Gdańskiej. Czerwone flagi powiewają w kąpieliskach Gdańsk Jelitkowie, Gdańsk Klipper Jelitkowo i Gdańsk Brzeźmo. Inspekcja sanitarna uznała wodę za niezdatną do kąpieli. Powód: zakwit sinic.
Wcześniej, tj. 15 lipca, sinice pojawiły się w Gdańsku Stogach, Gdańsku Sobieszewie i w trzech kąpieliskach gdyńskich: Orłowie, Redłowie i Śródmieściu, ale 16 lipca odpłynęły. Teraz wróciły na sąsiednie plaże zatoki, która jest bardziej narażona niż otwarta część wybrzeża.
***
W pięciu miejscach woda była „nieprzydatna do kąpieli”, ale tylko przez dobę. Najpierw otwarto z powrotem oba kąpieliska gdańskie, a potem trzy gdyńskie. Jak to można potwierdzać na bieżąco? Na aktualizowanej stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego z mapą kąpielisk online.
Obecnie z 607 polskich kąpielisk zamkniętych jest 9, wszystkie śródlądowe.
Tyle tylko, że cyjanobakterie (sinice) mogą się przenieść w okolice innych plaż.
Jak rozpoznać sinice
Woda robi się szarozielona, na powierzchni unosi się kożuch – aż niemiło wchodzić. Większa kąpiel grozi poważnym, nawet śmiertelnym zatruciem.
Zakwit wody to zmiana zabarwienia spowodowana masowym namnażaniem się mikroorganizmów, w Bałtyku głównie sinic i zielenic. Zabarwienie jest niebieskozielone, szarozielone, zielonkawobrązowe lub czerwonobrązowe. Niektóre sinice wydzielają zatęchłą woń, mogą tworzyć pianę na brzegu. Gdy się unoszą, wyglądają jak rozlana farba. Nie mylmy ich z wyrzucanymi na plaże makroglonami, które też wyglądają nieestetycznie i rozkładając się wydzielają niemiły zapach, ale nie są szkodliwe.
Pierwszy zakwit wody w Bałtyku w 2019 r. nie był ostatnim ani największym: w dogodnych warunkach – takich jak ciepła woda – sinice nadejdą znów. Unikaj kontaktu z wodą o zmienionej barwie i nieprzyjemnym zapachu.
Jak groźne są sinice
W Bałtyku dominują dwa gatunki: nietoksyczna Aphanizomenon flos-aquae i Nodularia spumigena (maksimum objętości od lipca) – ta może prowadzić do poważnych, nawet śmiertelnych zatruć ludzi i zwierząt.
Sinice w Bałtyku. 49 plaż na Pomorzu ma problem z sinicami. ...
Niebezpieczne jest nie tylko zachłyśnięcie się wodą z zakwitem, ale przebywanie w niej.
Objawy toksycznego zakwitu:
- wysypka,
- swędzenie i łzawienie oczu,
- wymioty,
- biegunka,
- gorączka,
- bóle mięśni i stawów,
- drżenie mięśni, zachwiania równowagi.
Dolegliwości mogą wystąpić od razu lub kilka dni po kąpieli. Od dłuższego czasu nie odnotowano przypadków śmiertelnych. Ale następstwa kontaktu z trującymi sinicami mogą być poważne – od zaburzeń żołądkowych i jelitowych do wewnętrznych krwotoków, ostrego uszkodzenia wątroby i przyspieszenia rozwoju guzów nowotworowych (przy długim kontakcie). Atak na mięśnie
oddechowe może spowodować konwulsje na skutek niedotlenienia mózgu i uduszenie.
Kiedy wrócą sinice
Sezonowość masowych zakwitów cyjanobakterii jest niepożądana, lecz naturalna: w dogodnych warunkach nadejdą.
Czynniki wpływające na pojawianie się sinicowych zakwitów:
- temperatura wody powyżej 16-20 stopni C,
- słaby wiatr,
- niewielkie mieszanie wody,
- brak opadów,
- dostępność soli biogenicznych.
Gdzie i kiedy zaatakują sinice
Przewidywanie zakwitów jest trudne z uwagi na dynamikę zmian nasłonecznienia, wiatru i deszczu.
Najbardziej i najdłużej narażone są miejsca osłonięte, z mniejszym mieszaniem wód. Dlatego pewniejsze są kąpieliska na otwartym wybrzeżu niż w zatoce, co potwierdziły pierwsze zakwity 2019 na pięciu plażach trójmiejskich. Z drugiej strony masowe pojawianie się toksycznej sinicy Nodularia spumigena obserwowane jest w centralnej części Morza Bałtyckiego.
Ostrzeżenie!!! U osób, które napiły się wody z zakwitem lub pływały w kożuchach glonów, mogą pojawić się następujące dolegliwości:
- wysypka na skórze,
- swędzenie i łzawienie oczu,
- wymioty,
- biegunka,
- gorączka,
- bóle mięśni i stawów
ŹRÓDŁO: sk.gis.gov.pl
Zobacz także: Sztorm na Bałtyku
AKTUALIZACJA:
Sinice w natarciu: są już w 24 kąpieliskach. Jak je poznać? Czy są groźne? Zobacz, gdzie jest zakaz kąpieli.
Woda jest szarozielona, na powierzchni unosi się kożuch – tak zwykle wygląda zakwit sinic. Nici z kąpieli, ratownik wywiesza czerwoną flagę.
Zabarwienie może być też niebieskozielone, zielonkawobrązowe i czerwonobrązowe. Niektóre sinice wydzielają zatęchłą woń. Nie mylmy ich z wyrzucanymi na plaże makroglonami, które też wyglądają nieestetycznie i rozkładając się śmierdzą, ale nie są szkodliwe.
Co to jest zakwit i czym grozi
Zakwit wody to zmiana zabarwienia spowodowana masowym namnażaniem się mikroorganizmów, u nas głównie sinic. W Bałtyku dominują dwa gatunki: nietoksyczna Aphanizomenon flos-aquae i toksyczna Nodularia spumigena – rzadsza, ale może prowadzić do poważnych, nawet śmiertelnych zatruć. Niebezpieczne jest nie tylko zachłyśnięcie się, ale przebywanie w wodzie.
Zakwit wody w Bałtyku, głównie za sprawą sinic, może być groźny dla zdrowia i życia. Unikaj kontaktu z kożuchem sinicowym i wodą o zmienionej barwie oraz nieprzyjemnym zapachu.
Najczęstsze objawy toksycznego zakwitu:
- wysypka,
- swędzenie i łzawienie oczu,
- wymioty,
- biegunka,
- gorączka,
- bóle mięśni i stawów,
- drżenie mięśni, zachwiania równowagi.
Dolegliwości mogą wystąpić od razu lub kilka dni po kąpieli. Od dłuższego czasu nie odnotowano w Polsce przypadków śmiertelnych, ale następstwa kontaktu z trującymi sinicami mogą być poważne – od zaburzeń pokarmowych do wewnętrznych krwotoków, uszkodzenia wątroby i przyspieszenia rozwoju guzów nowotworowych (przy długim kontakcie). Atak na mięśnie oddechowe może spowodować konwulsje i uduszenie.
Kiedy sinice atakują
- temperatura wody powyżej 16-20 stopni C,
- słaby wiatr,
- niewielkie mieszanie wody,
- brak opadów,
Najbardziej i najdłużej narażone są miejsca osłonięte, z mniejszym mieszaniem wód. Dlatego pewniejsze są kąpieliska na otwartym wybrzeżu niż w zatokach. Z drugiej strony masowe pojawianie się toksycznej sinicy Nodularia spumigena częściej obserwowane jest w centralnej części Morza Bałtyckiego.
Gdzie nie wolno się kąpać
Łącznie czerwone flagi i woda niezdatna do kąpieli są obecnie w 26 z 606 polskich kąpielisk morskich i śródlądowych.
- Zatoki Gdańska i Pucka: Gdynia Babie Doły, Gdynia Redłowo, Gdynia Orłowo, Gdańsku Jelitkowo (dwa), Gdańsk Brzeźno (dwa), Gdańsk Stogi, Mikoszewo (tu powodem są niewłaściwe parametry mikrobiologiczne).
- Półwysep Helski: Chałupy, Kuźnica Kościół, Jastarnia (cztery), Jurata.
- Akweny śródlądowe: Nadole nad Jeziorem Żarnowieckim, Stawek w Gryficach, Trzebież nad Zalewem Szczecińskim, Złotów na Pomorzu, Jeziorko Czerniakowskie i Glinianki Zielonka (tu za sprawą przekroczenie dopuszczalnej ilości bakterii coli), Głowno i Stryków w Łódzkiem, oraz Łąka i jezioro Paprocany na Śląsku.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?