Skutki uboczne szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci. Jakie dolegliwości występują najczęściej? Ryzyko i korzyści wynikające ze szczepienia

Szczepienie dzieci i nastolatków w grupie 12+ rozpoczęto w Polsce na początku czerwca 2021 r. W świetle ostatnich badań, szczepienie preparatem Pfizer zapobiega objawowemu przebiegowi zakażenia wirusem COVID-19 u młodszych dzieci w 91 proc., a u starszych – pół roku po przyjęciu drugiej dawki – nadal utrzymuje się na poziomie 97 proc.

Obecnie w Polsce dozwolone jest szczepienie dzieci i nastolatków w wieku powyżej 12 roku życia szczepionką Comirnaty firmy Pfizer, przy zachowaniu odstępu 21 dni między dawkami oraz szczepionką Spikevax Moderny, przy zachowaniu odstępu 28 dni między dawkami.

Dziecko w wieku 12–15 lat można zarejestrować na szczepienie:

• kontaktując się z wybranym punktem szczepień,
• przez bezpłatną infolinię Narodowego Programu Szczepień (nr tel. 989),
• wysyłając SMS na numer 664 908 556 lub 880 333 333 o treści: SzczepimySie,
• poprzez e-rejestrację dostępną na stronie głównej pacjent.gov.pl – wybierz ścieżkę e-rejestracji, wpisz numer PESEL, Twojego dziecka i jego nazwisko, podaj numer telefonu, na który odbierać będziesz potwierdzenia, i wybierz termin szczepienia.

W Stanach Zjednoczonych dopuszczono także szczepienie dzieci w wieku 5-11 lat. Podawana jest im mniejsza dawka szczepionki, o objętość 1/3 standardowej dawki przeznaczonej dla dorosłych. Także w Polsce zapowiadane jest umożliwienie szczepień w tej grupie wiekowej. Europejska Agencja Leków (EMA) w czwartek, 25 listopada, zatwierdziła użycie szczepionki przeciw COVID-19 u dzieci w wieku od 5 do 11 lat.

Niechęć opiekunów do zaszczepienia dziecka często wynika z obawy przed skutkami ubocznymi, jakie może nieść podanie preparatu. Na całym świecie prowadzone są badania, które pokazują, na jakie dolegliwości najczęściej skarżą się mali pacjenci.

Ostatnie badanie prowadzone w USA, Finlandii, Polsce i Hiszpanii, opiniowane przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA), objęło grupę ponad 4600 uczestników w wieku od 5 do 11 lat. Część dzieci otrzymała szczepionkę Pfizer-BioNTech COVID-19, zawierającą 10 mikrogramów informacyjnego RNA na dawkę, a część placebo.

Następnie 1444 biorców szczepionki, było obserwowanych przez co najmniej 2 miesiące po podaniu drugiej dawki. U żadnego z dzieci nie zaobserwowano poważnych działań niepożądanych. Wśród najczęstszych zgłaszanych przez dzieci skutków ubocznych podawania szczepionki Pfizera należą:

• ból w miejscu wstrzyknięcia (ból ramienia),
• zaczerwienienie i obrzęk w miejscu iniekcji,
• zmęczenie,
• ból głowy,
• ból mięśni,
• dreszcze,
• biegunka,
• gorączka,
• bóle stawów,
• nudności i brak apetytu.

U większości dzieci, po przyjęciu zarówno pierwszej, jak i drugiej dawki, w miejscu przyjęcia zastrzyku pojawiał się ból, opuchlizna i zaczerwienienie.

Działania niepożądane miały na ogół nasilenie łagodne do umiarkowanego i wystąpiły w ciągu dwóch dni po szczepieniu, a większość z nich ustąpiła w ciągu jednego do dwóch dni.

Większość objawów występowała częściej po przyjęciu drugiej dawki. U dzieci, które przyjęły drugą dawkę, częściej występowało m.in. zmęczenie i bóle głowy. Najrzadszym objawem po podaniu szczepionki były nudności.

Wśród obaw, jakie pojawiają się przy temacie szczepienia dzieci, pojawia się kwestia zapalenia mięśnia sercowego i zapalenia osierdzia. Nie jest to obawa bezpodstawna. Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) szacuje, że częstotliwość wystąpienia tych chorób u nastolatków wynosi na 56-69 przypadków na milion podanych dawek.

Ryzyko wystąpienia powikłań jest najwyższe u młodych mężczyzn w wieku od 12 do 17 lat. Mając na uwadze te dane, FDA przeprowadziła własną ocenę stosunku korzyści do ryzyka wynikającego z podania szczepionki w najmłodszej grupie. Wynik wskazał na to, że korzyści płynące zaszczepienia dzieci w wieku od 5 do 11 lat, przewyższałyby ryzyko zachorowania w tej grupie.

W Stanach Zjednoczone przypadki COVID-19 u dzieci w wieku od 5 do 11 lat stanowią 39 proc. przypadków u osób w wieku poniżej 18 lat. Według CDC około 8 300 przypadków COVID-19 u dzieci w wieku od 5 do 11 lat spowodowało hospitalizację. Do 17 października w USA zgłoszono 691 zgonów z powodu COVID-19 u osób w wieku poniżej 18 lat, z 146 zgonami w grupie wiekowej od 5 do 11 lat.

Źródła:

• FDA Authorizes Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine for Emergency Use in Children 5 through 11 Years of Age FDA
• COVID-19 vaccines for children: What are the side effects? Medical News Today
• Szczepienia przeciw COVID-19 dla 12-15-latków Pacjent.gov.pl

ZOBACZ: Zdecydowanie rośnie liczba młodych pacjentów, to oni zakażają się najczęściej