Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jubileusz: 100 lat Odrodzonej Adwokatury Polskiej

red
Sto lat temu – 24 grudnia 1918 r. – marszałek Józef Piłsudski podpisał dekret o statucie tymczasowym Palestry Państwa Polskiego. Tak powstała Odrodzona Adwokatura Polska. Z okazji tej doniosłej rocznicy pragniemy Państwu przedstawić krótkie informacje dotyczące zarówno Adwokatury Polskiej jak i Izby Adwokackiej w Koszalinie.

Okręgowa Rada Adwokacka w Koszalinie

Kancelarie Adwokackie funkcjonujące w obszarze właściwości Sądu Okręgowego w Koszalinie

Jednym z pierwszych dekretów wydanych w 1918 r. przez marszałka Piłsudskiego był wspomniany wyżej dekret o statucie tymczasowym Palestry Państwa Polskiego, porządkujący system prawny po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Pilność tej regulacji była niewątpliwa, bo nie ma niezawisłego sądownictwa bez niezależnej adwokatury, a tylko niezawisłe sądownictwo jest gwarantem demokratycznego państwa. Akt ten wskazał jak winna być w sposób nowoczesny i niezależny zorganizowana adwokatura; jako konieczny element prawidłowego wymiaru sprawiedliwości, jak należy postrzegać środowisko, które tworzą nie tylko „mechaniczni obrońcy" ale rzecznicy prawa i słuszności.

„Inde datae leges, ne fortior omnia posset“
„Po to zostały dane prawa, aby silniejszy nie mógł wszystkiego“
Owidiusz

Tym bardziej docenić należy gest Piłsudskiego, który zachował się jak Napoleon w 1808 r., kiedy to – mimo wrodzonej niechęci do prawników – przywrócił we Francji adwokaturę po tym jak zlikwidowali ją rewolucjoniści. Józef Piłsudski miał wiele do zawdzięczenia adwokatom. Zdawał sobie doskonale sprawę z faktu, że to adwokaci organizowali w ogromnym stopniu struktury odrodzonego państwa. To adwokaci budowali niemal od podstaw sądownictwo na terenie byłego zaboru rosyjskiego. Działo się tak dlatego, że przed wyjściem z Warszawy Rosjan adwokaci stanowili ogromnie ważną grupę inteligencji polskiej, a w wielu płaszczyznach najważniejszą. Cieszyli się ogromnym szacunkiem – jak nigdy wcześniej i tylko raz później, w latach 80-tych XX wieku. Przypomnijmy, że w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. adwokaci byli najsilniejszym i najefektywniejszym środowiskiem inteligencji polskiej, w szczególności w Królestwie Polskim. Angażowali się w działalność publiczną, tworzyli polskie biblioteki lub sponsorowali je, wydawali gazety i czasopisma, powoływali saloniki towarzyskie. Z uwagi na fakt, że znaczna część adwokatów angażowała się bezinteresownie w obrony polityczne popularność ich w społeczeństwie była ogromna.

W okresie okupacji hitlerowskiej adwokatura zaangażowana była w podziemną organizację państwa polskiego. Działała Tajna Naczelna Rada Adwokacka, a na szczeblu okręgowym tajne okręgowe rady adwokackie. W czasie II wojny, przez działania obydwu okupantów zginęło ok. 60% adwokatów i ponad 90% aplikantów adwokackich, co stanowiło najwyższy odsetek wśród inteligencji polskiej. Spośród adwokatów Izby Adwokackiej w Warszawie zginęło 720 adwokatów i aplikantów. Adwokatura polska zapisała w okresie II wojny światowej piękną kartę swych dziejów. Adwokaci walczyli na frontach wojny obronnej, byli ważnymi osobistościami Państwa podziemnego, działaczami rządu emigracyjnego i żołnierzami Armii Krajowej.

„Niezawisłość pracy adwokata jest celem, niezawisłość pracy adwokatury jest środkiem do realizacji tego celu”
Roman Łyczywek (1916-1994) – adwokat

W okresie stalinowskim wielu adwokatów było aresztowanych, a w wyjątkowych wypadkach skazanych nawet na kare śmierci jak np. adw. Władysław Siła Nowicki, który szczęśliwie jednak uniknął wykonania tej kary. Postawa wielu adwokatów w okresie stalinowskim oraz prowadzone przez nich obrony w procesach politycznych niosły za sobą ryzyko i poświecenie. Do legendarnych obrońców procesów doby stalinowskiej, które wytaczano robotnikom wydarzeń Poznańskiego Czerwca 1956 r. należy Stanisław Hejmowski, którego mowy obrończe do dnia dzisiejszego stanowią materiał dydaktyczny dla aplikantów.

„Odkąd spory między ludźmi przestały być rozstrzygane siłą, istnieją adwokaci. Nie wynaleziono nic bardziej odpowiedniego, ponad postawienie między stronami a sędziami ludzi, których zawodem byłaby obrona interesów stron procesowych”
Fernand Payen (1872-1946) – adwokat i dziekan paryskiej Izby Adwokackiej

W procesach robotników Radomia i Ursusa po strajkach w 1976 r. obrony podejmowali się wybitni adwokaci, m. innymi Jan Olszewski, Edward Wende, Andrzej Grabiński. W tym czasie powstał Komitet Obrony Robotników, którego współtwórcami byli adwokaci Ludwik Cohn i Antoni Pajdak.

„Podobnie jak prokurator jest rzecznikiem państwa tak adwokat ma być rzecznikiem społeczeństwa“
Eugeniusz Waśkowski (1866-1942) – profesor Uniwersytetu Wileńskiego

Adwokatura sprostała także wyzwaniom stanu wojennego w ostatnich latach PRL-u. W procesach politycznych tego okresu licznie i najczęściej bezinteresownie występowali adwokaci współpracujący z Prymasowskim Komitetem Pomocy Osobom Aresztowanym i Represjonowanym oraz Członkom ich Rodzin, a także komitetami istniejącymi przy kuriach biskupich. Wielu znanych i cenionych obrońców, mimo nacisków władzy, sprzeciwiało się represjom wynikającym z postępowania doraźnego i przyspieszonego, zawieszeniu i ograniczeniu swobód obywatelskich. W tym miejscu należny szacunek należy oddać adwokatowi Izby Koszalińskiej Annie Boguckiej – Skowrońskiej. Ta odważna działalność adwokatów w totalitarnym systemie sprawiała, że zyskali oni w społeczeństwie wysokie uznanie.

Izba Adwokacka w Koszalinie jest jedną z 24 izb adwokackich w Polsce, gdyż na tyle izb podzielona jest terytorialnie Adwokatura Polska. Nasza Izba obejmuje swoim zasięgiem tereny Pomorza Środkowego; byłych województw koszalińskiego i słupskiego. Izba powstała w październiku 1953 r. i była dostosowana do podziału administracyjnego kraju. Zawód adwokata wykonywany był wcześniej w formie zespołów adwokackich, po roku 1989 ta forma zanikła, powstały indywidualne kancelarie adwokackie i spółki. Istotą zawodu adwokata jest pomoc potrzebującym. Advocare to wołanie o pomoc. Na to wołanie adwokaci odpowiadają od lat. Pomoc świadczona jest w bardzo szerokim zakresie, adwokaci pomagają wszelkim podmiotom potrzebującym pomocy, głównie osobom fizycznym i prawnym w sprawach dotyczących każdej dziedziny prawa. Pomoc adwokatów dotyczy również praw i wolności obywatelskich, świadczona jest przede wszystkim jednostce, obywatelowi, który musi mieć gwarancję, że może skorzystać z pomocy wykwalifikowanego i niezależnego adwokata. Niezależnego, gdyż całkowita i bezwzględna niezależność od kogokolwiek jest gwarancją skutecznej i pełnej pomocy prawnej. Fundamentem takiej pomocy jest też tajemnica adwokacka, czyli bezwarunkowa i nieograniczona żadnymi obwarowaniami gwarancja, że powierzane adwokatowi problemy mogą zostać ujawnione wyłącznie w interesie osoby, która je powierzyła. Tajemnica ta ustanowiona została w interesie klientów a nie adwokatów. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, adwokaci zobligowani są również do umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Ten obowiązek łączy się z obroną demokratycznego państwa prawa, samego prawa a przede wszystkim ustawy zasadniczej – Konstytucji. W tej materii, na forum publicznym często głos zabiera Naczelna Rada Adwokacka i Okręgowe Rady Adwokackie. Adwokaci Izby Adwokackiej w Koszalinie od początku jej istnienia sumiennie wykonywali swój zawód, angażowali się aktywnie w obronę jednostki w systemie totalitarnym i budowali samorządność zawodową. Izba Adwokacka w Koszalinie jest izbą młodą, w chwili obecnej większość adwokatów stanowią osoby młode, są one przyszłością Adwokatury. Aktualnie Izba liczy 193 adwokatów i 16 aplikantów adwokackich. W dniu 14 kwietnia 2018 r. w Izbie Adwokackiej w Koszalinie odbyła się uroczystość poświęcenia i przekazania sztandaru ufundowanego przez adwokatów i aplikantów adwokackich Izby. Izba zaakcentowała w ten sposób 100-lecie Odrodzonej Adwokatury Polskiej i 65-lecie swojego istnienia. Podczas uroczystej Mszy Świętej Ksiądz Biskup Edward Dajczak dokonał uroczystego poświecenia sztandaru. W dalszej części uroczystości Prezydent Miasta Koszalina Pan Piotr Jedliński wręczył Sztandar Dziekanowi Okręgowej Rady Adwokackiej. Adwokaci zrzeszeni w Izbie Koszalińskiej, tak jak do tej pory, w sposób konsekwentny udzielali będą pomocy prawnej potrzebującym, będą bronili praw i wolności obywatelskich oraz będą aktywnymi uczestnikami kształtowania i stosowania prawa.
Adwokat Ryszard Bochnia, Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Koszalinie - członek Naczelnej Rady Adwokackiej

Zobacz także: Rozmowa Tygodnia GK24

POLECAMY:

Gk24.pl

Zachęcamy również do korzystania z prenumeraty cyfrowej Głosu Koszalińskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!