Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Unikatowe znalezisko w Szczecinku. Kuferek z wojennymi gazetami [zdjęcia]

Rajmund Wełnic
Rajmund Wełnic
Kuferek i jego tajemnicza zawartość...
Kuferek i jego tajemnicza zawartość... Wiktor Dębski
Wiktor Dębski na jednej z ulic Szczecinka znalazł drewniany kuferek. Można się tylko domyślać historii z nim związanej.

Pan Wiktor Dębski, pasjonat lokalnej historii Szczecinka, otrzymał informację, że na ulicy Traugutta ktoś robił porządki w jednym z tamtejszych domów. –

Akurat zbliża się wywózka odpadów wielkogabarytowych, a wtedy mieszkańcy Szczecinka wystawiają na ulicę rożne niepotrzebne rzeczy –

mówi nasz rozmówca. który za zgodą właścicielki zaopiekował się kuferkiem.

Kuferek i jego tajemnicza zawartość...

Unikatowe znalezisko w Szczecinku. Kuferek z wojennymi gazet...

Uwagę pana Wiktora przykuła niepozorna, drewniana skrzynka, a raczej walizka-kuferek. – Widać, że mocno wiekowy, nieco zapleśniały, z metalowymi okuciami – Wiktor Dębski uznał, że szkoda by było, aby taki przedmiot wylądował na śmietniku. Zwłaszcza, że najciekawsze okazało się wnętrze kuferka.

Zostało wyklejone gazetami z czasów wojennych. Jedna to Preusische Zeitung (Gazeta Pruska ze stycznia 1942 roku) z Königsberga, czyli Królewca (dziś Kaliningrad) w Prusach Wschodnich. To akurat w Szczecinku nie dziwi, wszak do 1945 roku było to miasto niemieckie. Ale ściany kuferka zostały także wyklejone gazetą litewską. Można się tylko domyślać, że należał on do jakiegoś Litwina. Jak trafił do Szczecinka? Kim był jego właściciel – żołnierzem, robotnikiem sezonowym? Tego pewnie się już nie dowiemy.

ROZDARTA LITWA

W czasie II wojny światowej Litwa znalazła się między młotem i kowadłem. Już w okresie międzywojennym była w ostrym konflikcie z Polską z powodu przyłączenia do II Rzeczpospolitej Wilna i Wileńszczyzny – prawie do wybuchu wojny Warszawa i Kowno nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych (a i te ostatecznie Polska wymusiła). Sowieci umiejętnie rozgrywali antagonizmy sąsiedzkie, po zajęciu w 1939 Kresów przyłączyli do Litwy Wileńszczyznę. De facto jednak kraj utracił suwerenność, bo na mocy paktu Ribbentrop – Mołotow Litwa znalazła się w sowieckiej sferze wpływów.

Wkrótce zresztą zrezygnowano i z pozorów. W czerwcu 1940 Litwa znalazła się pod okupacją sowiecką, komuniści deportowali w głąb ZSSR tysiące patriotów litewskich, działaczy państwowych. Rok później kraj zajęli Niemcy, którzy rozpoczęli atak na Rosję. Początkowo Litwini wiązali z tym nadzieje na odbudowę państwowości, powstał nawet rząd tymczasowy, ale szybko został zlikwidowany przez Niemców.

CZYTAJ TEŻ:

Mimo to Litwini cieszyli się z dość łagodnych rządów okupacyjnych. Funkcjonował np. lokalny samorząd. Powstały nawet kolaboranckie formacje policyjne, które dokonywały pogromów żydowskich, walczyły także z polskim podziemiem wojskowym widząc w Polakach zagrożenie dla Litwy. W roku 1944 pod egidą III Rzeszy powstały nawet siły zbrojne, które miały aspiracje stać się armią litewską. Miały walczyć z sowiecką partyzantką i polską Armią Krajową, z którą doszło do kilku krwawych starć. Litwini konsekwentnie jednak odmawiali żądaniom niemieckim, aby stworzyć litewskie formacje SS (tak jak np. na sąsiedniej Łotwie i Estonii) czy nawet wykorzystać te siły do wspierania wysiłku militarnego Niemiec. Dramat Litwinów pogłębiał fakt, że w nadciągającej Armii Czerwonej także nie brakowało ich rodaków. Ostatecznie Niemcy oddziały korpusu litewskiego rozwiązali, wielu żołnierzy uwięziono, wysłano na roboty przymusowe czy rozstrzelano.

Po zajęciu terenów litewskich przez Sowietów powołano do życia Litewską Socjalistyczną Republikę Radziecką, która stała się częścią ZSRR. Ale do lat 50. nowy okupant toczył krwawe zmagania z partyzantką niepodległościową. Litwa zaś samodzielność odzyskała dopiero w roku 1990.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na szczecinek.naszemiasto.pl Nasze Miasto