Od miesiąca archeolodzy z koszalińskiego Muzeum prowadzą wykopaliska w sercu wsi Wyszebórz. Na niewielkim wzniesieniu ma zostać wybudowana kapliczka. - Miejsce to wpisane jest do rejestru zabytków, dlatego przed rozpoczęciem budowy ustawa nakazuje przeprowadzenie badań archeologicznych - informuje Jacek Borkowski, szef działu archeologii Muzeum.
W miejscu tym stał niegdyś szachulcowy kościółek. Najpewniej XVI-wieczny. W roku 1952 lub 1956, tego dokładnie nie wiadomo, komuniści go zburzyli. Według
relacji najstarszych mieszkańców Wyszeborza, do pracy zaprzęgnięto... konie. Ciągnęły one liny, które przymocowane były do ścian. Kościółek został zniszczony, fundamenty przysypane ziemią. - Nie spodziewaliśmy się, że będą w tak dobrym stanie - mówi Jacek Borkowski. - Zachowała się ceglana posadzka, a pod nią jest jeszcze zrabowana, dlatego pusta już krypta.
To wszystko zaledwie 70- 80 cm pod ziemią. Ale największym zaskoczeniem dla archeologów było inne odkrycie - drugie fundamenty. - W tym miejscu istniała jeszcze jedna świątynia. Kiedy - to trudno określić. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIII wieku, więc możliwe, że budynek został wzniesiony około wieku XIV - opowiada archeolog.
Na temat starszej świątyni w dokumentach i archiwach nie ma informacji. O XVIwiecznej wiadomo nieco więcej. Była to świątynia parafialna, której podlegał kościół filialny w Szczeglinie oraz wsie Maszkowo i Lubiatowo. Według zapisu L. W. Brüggemanna z 2 połowy XVIII w., prawo patronatu nad obiema świątyniami spoczywało "na szlachetnym państwu z Wyszeborza" oraz na Koszalinie. Kościół miał prostokątne prezbiterium i wieżę, a wokół znajdował się cmentarz. Budynek przetrwał czasy wojenne. Choć jako zabytek był objęty ochroną prawną, akcji brygady rozbiórkowej już nie przetrwał...
Oprócz fundamentów, posadzki i pustej krypty archeologom udało się wykopać monety - od średniowiecznych po te z czasów wojennych. Pracuje nad nimi konserwator, a będzie je można zobaczyć w koszalińskim Muzeum.
Po cennym odkryciu badaczy prace na tym terenie zostaną wydłużone. Zresztą - ku uciesze mieszkańców wsi, którzy wolontaryjnie pomagają archeologom w wykopach. - To dla nas wielkie wsparcie - podkreśla Jacek Borskowski. Archeolodzy się odwdzięczają - dla dzieci badacze zrobili pokazową lekcję praktyczną.
Co dalej z tym terenem i jego zabudową? O tym zadecyduje rada konserwatorska. Możliwe, że planowana kapliczka zostanie przeprojektowana na nieco większą - po obrysie odkrytych średniowiecznych fundamentów.
Czytaj e-wydanie »Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?