Brakuje refundowanego preparatu dla dorosłych. Trudno zaszczepić się przeciw grypie

O tym, jak ważne są szczepienia przeciwko grypie, nikogo nie trzeba przekonywać. Szczególnie tuż przed sezonem grypowym, który do nas dotrze prawdopodobnie za miesiąc, a szczyt zachorowań nastąpi zapewne jak zwykle na przełomie grudnia i stycznia.

- Szczepienia są jedyną profilaktyką przeciwko grypie. I to w każdej grupie wiekowej - zapewnia dr Joanna Jursa-Kulesza, kierownik zespołu kontroli zakażeń w szpitalu wojewódzkim przy Arkońskiej w Szczecinie. - Ze szczepieniem nie ma co zwlekać. Zalecam, by już o nim pomyśleć, bo organizm zaczyna produkować przeciwciała, które mogą nas ustrzec przed zakażeniem, dopiero po czternastu dniach od podania preparatu.

Kampania dotycząca szczepień przeciwko grypie trwa praktycznie od czasów pandemii COVID-19. Eksperci namawiają do tej formy zabezpieczenia się przed chorobą przede wszystkim kobiety w ciąży, osoby starsze i dzieci.

- Dzieci są narażone najbardziej, bo w przedszkolach i szkołach kontaktują się z dużą liczbą osób. Przenoszenie wirusa grypy jest więc bardzo łatwe - tłumaczy Jursa-Kulesza. - Poza tym w przeciwieństwie do dorosłych one najczęściej nie miały jeszcze żadnego kontaktu z wirusem. Kiedy więc się zakażą, mogą chorować ciężej. I można się też u nich spodziewać powikłań.

Jak mówi lekarka, również osoby starsze, po 60. roku życia, gorzej przechodzą grypę. Ich układ immunologiczny zaczyna słabnąć. Łatwiej więc się zarażają i ciężej chorują niż młodzi.

- Z jednej strony lekarze namawiają do szczepień, a z drugiej są schody - twierdzą jednak pacjenci. - Nie ma szczepionek i nie ma miejsc, w których można za darmo się zaszczepić. Rok temu można to było załatwić od ręki w każdej większej aptece, teraz jest z tym problem - nawet przychodnie odmawiają. Można to zrobić odpłatnie.

Czytelnicy, którzy się z nami kontaktują, podkreślają, że w aptekach nie ma szczepionki Influvac Tetra. To ważne. To jedyny preparat, który osoby w wieku 18-64 lat mogą kupić ze zniżką.

Sprawdziliśmy. W pełni refundowanej szczepionki Influvac Tetra nie ma w Szczecinie, Koszalinie, Gdańsku, Gdyni i Słupsku. Pojedyncze sztuki można kupić w mniejszych miejscowościach. Według portalu „Gdzie po lek” preparat oferuje mniej niż pięć procent aptek w Polsce i praktycznie nie ma jej w żadnym większym mieście.

W aptekach jest za to Vaxigrip - jest równie skuteczny, ale refundacja nie obejmuje wszystkich. Zgodnie z przepisami dotyczy ona przede wszystkim dzieci, kobiety w ciąży i seniorów (65+). Na refundację tego leku mogą też liczyć osoby z tzw. grupy ryzyka, czyli z osłabioną odpornością, przewlekle chorzy itp. Jednak o tym, czy przysłowiowemu Kowalskiemu należy się refundacja, decyduje lekarz rodzinny. Bo żeby móc się zaszczepić, najpierw trzeba pójść do lekarza na wizytę. Ten po przebadaniu i stwierdzeniu, że nie ma przeciwwskazań, wystawia receptę (z zaznaczoną na niej zniżką lub nie). W czasie pandemii koronawirusa w większości aptek można było się zaszczepić na miejscu. Obecnie jest to praktycznie niemożliwe.

- Bo apteki nie mają umów z Narodowym Funduszem Zdrowia - podkreśla Wojciech Chmielak, prezes Zachodniopomorskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Szczecinie. - Dlatego tylko w niewielu można przyjąć preparat. Przeważnie kosztuje to 20-30 zł. Choć są i takie punkty, w których pobierają opłatę w wysokości 50 zł.

W przypadku, kiedy Influvac Tetra jest niedostępna, a Vaxigrip jest do dostania (bez zniżki kosztuje nieco ponad 50 zł), całkowity koszt szczepienia przekracza 100 zł.

- I jeszcze trzeba się nachodzić. Bo na razie szczepić się można jedynie w przychodni. I to nie zawsze - mówią pacjenci.

Nie wszystkie bowiem poradnie wykonują tę usługę medyczną. W większości obsługiwani są jedynie „swoi” pacjenci. W jednej z największych szczecińskich przychodni, Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy, po wizycie u lekarza POZ można się zaszczepić na miejscu - płaci się jedynie za szczepionkę. WOMP ma swoją rezerwę preparatów, dzięki czemu nie trzeba go kupować w aptece. Ale tak dobrze nie jest wszędzie.

Przypomnijmy, że Program Szczepień Ochronnych popularnie nazywany Kalendarzem Szczepień, jest opracowywany co roku przez Główny Inspektorat Sanitarny. Zawiera wykaz obowiązkowych i zalecanych szczepień oraz zasady ich przeprowadzania. Natomiast wykaz zalecanych szczepień ochronnych ogłasza w drodze obwieszczenia minister właściwy do spraw zdrowia. Jak się dowiedzieliśmy, on też wydając specjalne rozporządzenie, umożliwi zawieranie umów pomiędzy aptekami a NFZ na szczepienia.

- Szczepienia w aptekach będą możliwe po opublikowaniu wymaganych przepisów - twierdzi Małgorzata Koszu z zachodniopomorskiego oddziału NFZ. - Obecnie są one w konsultacjach społecznych.

Monika Kierat z pomorskiego oddziału NFZ przypuszcza, że stanie się to na początku listopada.

Kiedy więc w aptekach będzie się można zaszczepić? Najwcześniej pod koniec listopada. Jak się nam udało ustalić, na razie jest jedynie gotowy projekt rozporządzenia.

Zapytani przez nas eksperci zakaźnicy nie mają wątpliwości: - To późno. Tym bardziej że sezon infekcji już się zaczął.

- Przede wszystkim musi być jasna i klarowna informacja tłumacząca jak się zaszczepić. Potrzebna jest też krótka i łatwa do przebycia droga do szczepienia - zauważa dr Joanna Jursa-Kulesza ze szpitala wojewódzkiego w Szczecinie. - W innym przypadku ludzie nie będą się szczepić. Zrezygnują nawet ci, którzy w innych okolicznościach byliby skłonni to zrobić.