Edmund Łuczak

Edmunda Łuczaka do naszego plebiscytu zgłosił Sławomir Miara, szef Archiwum Państwowego w Szczecinku.

Edmund Łuczak do historii ziemi szczecineckiej przeszedł nie tylko z powodu unikatowego znaleziska. Urodził się 30 września 1909 roku w Słońsku w powiecie inowrocławskim. W czasie działań wojennych dostał się do niemieckiej niewoli, z której uciekł. Dzięki sfałszowanym dokumentom znalazł schronienie w szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. Następnie przeniósł się do Kalisza i podjął pracę w tamtejszym sierocińcu. Za uratowanie życia Żydówki Nataszy Landau w 1990 roku otrzymał medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata przyznawany przez Instytut Yad Vashem oraz został uznany Honorowym Obywatelem Izraela.

Edmund Łuczak przybył do Szczecinka z początkiem kwietnia 1945 roku, a więc zaledwie miesiąc po zdobyciu miasta. Został zatrudniony przez pierwszego Pełnomocnika Obwodowego A. Murakowskiego na stanowisko lekarza powiatowego. Przejmował i organizował szczecinecki szpital, z którego już w lipcu 1945 roku został wyrzucony przez wojska radzieckie. Polscy pacjenci musieli przenieść się do dzisiejszego internatu dawnego liceum medycznego.

Doktor Łuczak wrócił do szpitala w sierpniu i nadal sprawował opiekę nad szpitalem cywilnym oraz szpitalem przeznaczonym dla byłych więźniów obozów jenieckich. Ponadto zajmował się jeńcami niemieckimi skierowanymi do Radacza. W trakcie pobytu w Radaczu zainteresował się amboną tamtejszego kościoła, która jak się później okazało była fragmentem karety króla Jana III Sobieskiego. Ambonę szybko przewieziono do Szczecinka i zabezpieczono w piwnicach ratusza. Bez tego niechybnie uległaby zniszczeniu lub rozkradzeniu, bo kościół w Radaczu długo stał pusty, a potem był magazynem rolnym.

Ambona została przerobiona przez ród von Kleistów z z Radacza z trzech królewskich powozów Sobieskiego. Przywieziono je w 1742 roku z Oławy, gdzie posiadłości miał syn króla Jakub. W Radaczu rozebrano je na części i złożono w ambonę.

Jako ordynator oddziału ginekologiczno-położniczego, lekarz Państwowego Urzędu Repatriacyjnego, kierownik Referatu Zdrowia Publicznego oraz organizator izb porodowych w Okonku, Czaplinku i Łubowie Edmund Łuczak był znanym i cenionym mieszkańcem Szczecinka.

Szkoda jedynie, że tak cenny zabytek, jakim niewątpliwe jest kareta pogromcy Turków spod Wiednia, został nam "zabrany". Najpierw do muzeum w Słupsku, a dziś jest ozdobą kolekcji w Wilanowie, ulubionej siedzibie króla Jana. Chociaż to chyba za mocno powiedziane, bo karet obecnie się nie eksponuje i nie poddaje rekonstrukcji.

Edmund Łuczak zmarł w Kaliszu w latach 90. ubiegłego stulecia.