Jesiotra powrót do Szczecinka stał się faktem [zdjęcia, wideo]

O sprowadzeniu jesiotra do akwariów ryb słodkowodnych, dumy CEEiRJ, jego szef Radosław Wąs myślał od dawna. – Okazja się trafiła przy odbiorze linów z hodowli w Miastku, która hoduje także jesiotra – dyrektor pokazuje sześć małych jesiotrów już pluskających się w szczecineckim akwarium. – Chcemy wszystkim pokazać, jak wygląda symbol miasta uwieczniony w herbie Szczecinka.

Z uwagi na gabaryty akwariów zdecydowano się na jesiotra sterlet, znacznie mniejszego niż jesiotr zachodni, który kiedyś żył w jeziorze Trzesiecko. Mniejszy, nie znaczy mały. Sterlet – na wolności żyje m.in. w rzekach wpadających do Morza Czarnego - może osiągać ponad metr długości i ważyć kilkanaście kilogramów. Cóż to jednak przy jego pobratymcu, który – znane są takie przypadki – potrafi mierzyć około 4 metrów i ważyć nawet 300 kilogramów! – Na własne oczy w miasteckiej hodowli widziałem osobniki mające już około metra – mówi dyrektor CEEiRJ.

Radosław Wąs zastrzega, że jesiotry obecnie nie występują w polskich wodach na wolności, choć próby reintrodukcji (czyli przywrócenia gatunku) były podejmowane. Ryba wyginęła z uwagi na intensywny połów i rosnące zanieczyszczenie wód. Kto wiem, może jednak kiedyś uda się jesiotra przywrócić Trzesiecki.
W herbie Szczecinka są dwa stworzenia – mityczny gryf i równie już legendarny jesiotr zachodni. Szlachetna ta ryba zginęła z naszych wód, choć przed stuleciami była na tyle powszechna, że została uwieczniona w herbie miasta położonego wśród jezior. Czy jest szansa, aby jesiotr ponownie pojawił się w wodach Trzesiecka?

Herb Szczecinka zna każdy mieszkaniec tego miasta. – Czarny gryf trzymający w pazurach jesiotra – wyrecytuje uczeń z podstawówki, który na lekcjach historii poznaje dzieje swego regionu. Gryf – krzyżówka uskrzydlonego lwa i ptaka - był i jest symbolem pomorskich miast. Książę Warcisław IV lokując Szczecinek w roku 1310 nadał mu herb dodając do czarnego gryfa element wyróżniający gród nad Trzesieckiem od innych miast. W średniowieczu jesiotr był już rybą rzadką, a w okolicznych wodach musiał występować powszechnie i stąd uznano go za szczecinecką osobliwość umieszczając w herbie.

Jesiotr zachodni (łac. Acipenser sturio) jest przed laty został umieszczony w polskiej Czerwonej Księdze obejmującej gatunki skrajnie zagrożone wyginięciem. Księgę ułożył Zbigniew Głowaciński, który skrupulatnie odnotował ostatnie przypadki odłowienia jesiotra w naszych wodach. Obecnie jesiotr podlega całkowitej ochronie gatunkowej, ale nie bardzo jest to chronić, bo ryba ta zginęła z naszego terytorium. Najpewniej od ponad dwudziestu lat nikomu nie udało się tej ryby złowić. Odnotowane i udokumentowane pojedyncze połowy miały miejsce w latach 50-tych i 60-tych w Zatoce Gdańskiej (ostatnio w roku 1967). Na Wiśle pod Chełmem jesiotra zachodniego złapano w 1965 roku, a u ujścia Odry do Zalewu Szczecińskiego rok wcześniej. Potem zapadała cisza – kroniki wędkarskie zamilkły. A jeszcze w okresie międzywojennym jesiotr dość często gościł na polskich stołach. Znany jest przypadek znalezienia gigantycznego jesiotra w Babicach nad Sanem.

Po opadnięciu fali powodziowej na łące leżał jesiotr tak wielki, że po załadowaniu go na furmankę ogon zwisał do ziemi. Największe znane okazy mierzyły po pięć metrów i ważyły około dwustu kilogramów! Prawdziwy król rzek! Zwykle jednak ryby tego gatunku osiągały ciężar kilku- kilkunastu kilogramów. Liczba jesiotrów zaczęła spadać z uwagi na przełowienie tego gatunku – głownie z uwagi na smaczne mięso i ikrę wykorzystywaną do produkcji kawioru. Wyrok na polskie jesiotry zapadł z chwilą regulacji dużych rzek poprzez system tam odcinający zwierzęta od ich naturalnych, piaszczystych tarlisk w górnych biegach rzek. Jesiotr wymaga też czystych wód, a jaki jest stan naszych rzek nie trzeba wyjaśniać.

Dziś jesiotr zachodni występuje w Europie Zachodniej – w Hiszpanii i Francji. Wieloletnie starania tamtejszych hodowców doprowadziły do tego, że gatunek ten udało się reintrodukować do środowiska naturalnego. Do niedawna żaden ośrodek hodowlany w Polsce nie próbował przywrócić jesiotra do naszych wód. Swego czasu w gospodarstwie rybackim Gwda w Gwdzie Wielkiej koło Szczecinka prowadzona była hodowla jesiotra syberyjskiego. Ryba ta rosła sobie w stawach przy rzeczce Dołgiej łączącej jezioro Dołgie z Gwdą i miała się całkiem nieźle. Hodowano ją z myślą o dobrych restauracjach. Jesiotr syberyjski, jako gatunek obcy, nie może być wypuszczony do naszych rzek. Podobne praktyki mogą się skończyć opłakanie, czego dowodzi historia z amurem. Ryba ta znana z niepohamowanego apetytu miała oczyścić nasze jeziora z nadmiaru podwodnej roślinności. Importowany gatunek rozpanoszył się do tego stopnia, że zjadł nie tylko zbędne rośliny, ale też te na których ikrę składały rodzime ryby. Z jesiotrem zachodnim takich problemów nie ma. Dlaczego więc nie spróbować przywrócić wymarły najpewniej na naszych ziemiach gatunek? Udało się to już z żubrem i tarpanem.

Materiał zarybieniowy można bez kłopotu sprowadzić z zagranicy. Szacuje się, że koszt zakupu narybku we Francji wyniósłby około 10 – 20 tysięcy złotych. Miejscowym firmom, mieszkańcom Szczecinka, a nade wszystko władzom miasta z jesiotrem w herbie, powinno zależeć na odrodzeniu dawnego symbolu grodu nad Trzesieckiem.

Jesiotr zachodni (łac. Acipenser sturio) – gatunek wędrowny dwuśrodowiskowy, żyje w morzach (przybrzeżne wody – od Islandii po Morze Śródziemne i Czarne) i wodach słodkowodnych. Tarło odbywa w rzekach skąd po dwóch latach młode ryby wracają do morza. Zwykle osiąga rozmiary jednego – dwóch metrów, choć łowiono dwustukilogramowe giganty. Kształtem przypomina rekina. Ciało ryby przykrywają kostne płytki ułożone w kilku rzędach. Na grzbiecie grubsze płytki tworzą coś w rodzaju garbu. Ubarwienie: grzbiet popielaty (ewentualnie brązowoszary), brzuch żółtawy lub biały. Cechą charakterystyczną jest też wydłużony (osiąga rozmiary zbliżone do całej głowy) pysk. Usadowiony u dołu otwór gębowy ma ryjkowaty kształt. Wokół pyska znajdują się cztery wąsiki. Jesiotr odżywia się bezkręgowcami i rybami.

Popularne na gk24:

• Galeria Emka odsłania swoje nowe oblicze
• Nowe nieoznakowane radiowozy w Białogardzie [zdjęcia]
• Dachowanie na ulicy Gdańskiej w Koszalinie [zdjęcia]
• Bliski koniec banku przy miejskim ratuszu
• Atak zimy w Szczecinku i okolicach [zdjęcia]
• Most na drodze do Białogardu otwarty

Gk24.pl