Marny wynik szczepień przeciw HPV dla nastolatków. Bat na raka, choć jest darmowy, to nie kusi

Ministerstwo Zdrowia danych nie ukrywa. Wręcz chwali się nimi. „Mamy 56 tys. dzieci zaszczepionych przeciw HPV w uruchomionym w czerwcu powszechnym programie szczepień. W ciągu półtora miesiąca na zaszczepienie swoich dzieci zdecydowało się więc więcej rodziców niż rocznie w programach samorządowych” - poinformował minister Adam Niedzielski.

To jedna strona medalu. Druga jest taka, że w województwie zachodniopomorskim liczba dzieci zaszczepionych przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego to tylko 2206 osób. I to już jest powód przynajmniej do zastanowienia. Bo jeśli ministerialne 56 tys. podzielić przez 16 oddziałów NFZ, wynik daje 3500, o blisko 1300 więcej niż w naszym regionie.

- W naszym województwie szczepienia wykonać można już w 135 punktach - przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej - informuje Małgorzata Koszur z zachodniopomorskiego oddziału NFZ.

Podkreśla, że aby maksymalnie zachęcić do skorzystania z tej medycznej oferty, wszelkie formalności zostały ograniczone do niezbędnego minimum. Dziecko należy zapisać na szczepienie i stawić się w punkcie. To wszystko. Nie trzeba mieć skierowania ani recepty na preparat. Preparaty stosowane w powszechnym programie to Cervarix i Gardasil 9.

Schemat podania w obu przypadkach jest dwudawkowy. Rekomendowany odstęp między dawkami wynosi sześć miesięcy. Druga dawka nie powinna być podana później niż po 12 miesiącach od podania pierwszej.

Zarówno urzędnicy z NFZ, jak i lekarze oczekiwali zdecydowanie większego zainteresowania szczepieniami i są zdziwieni dotychczasowym, marnym odzewem. Akcja darmowych szczepień ruszyła wraz z początkiem czerwca.

Lekarze nie mają wątpliwości: sukces akcji szczepień może wyeliminować nowotwory, które zagrażają zarówno kobietom jak i mężczyznom. Ludzki wirus brodawczaka przenoszony jest przez kontakty seksualne i odpowiada u kobiet za zachorowania na raka szyjki macicy, raka pochwy i sromu, a u mężczyzn za raka prącia. Ponadto odpowiada także za raka odbytu i za nowotwory okolic głowy i szyi u obu płci. Raka szyjki macicy stwierdza się rocznie u około trzech tysięcy kobiet.

- Australijczycy prognozują, że do roku 2035 praktycznie niemal całkowicie uda im się wyeliminować inwazyjnego raka szyjki macicy. Tak więc twarde dowody na skuteczność szczepień są i powinny zadziałać na wyobraźnię także rodziców w Polsce - mówi prof. dr hab. n. med. Tomasz Paszkowski, ginekolog z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy.

Aleksandra Markiewicz, lekarz i współwłaściciel jednej z największych koszalińskich przychodni Sanatus, potwierdza, że na razie zainteresowanie szczepieniami jest niewielkie. Tygodniowo na szczepienia trafia dwóch, trzech nastolatków.

- Staramy się dotrzeć do rodziców, przy okazji wizyt informujemy o szczepieniach i ich niepodważalnych zaletach - mówi. - Co jeszcze moglibyśmy zrobić? Może cykl spotkań, wykładów? Szukamy pomysłu.

Podobnie dzieje się w innych miastach regionu. Jednym z kilku podmiotów, które realizują program szczepień przeciwko HPV w powiecie szczecineckim jest sieć przychodni Podimed.

- Niestety, niechęć do szczepień jako takich narasta, co jest także pokłosiem antynaukowej propagandy antyszczepionkowców w trakcie trwania pandemii - mówi Paweł Szycko prezes Podimedu.

- To, co może wesprzeć rodziców w tej niepewnej sytuacji to rozmowa i edukacja. Można do nich dotrzeć, ale wymaga to odpowiedniego podejścia - mówi Dorota Śliwińska-Łuczak, psycholog z Centrum Psychoterapii i Leczenia Uzależnień ANON z Koszalina. - Idealne rozwiązanie to spotkanie jeden na jeden z lekarzem pediatrą lub lekarzem rodzinnym, który poświęci czas na rozmowę bez emocji, o faktach. I najważniejsze: rozmowa ta musi potoczyć się bez oceniania. Nie wolno takim rodzicom zarzucać, że „są głupi”, że „krzywdzą” swoje dziecko. Bo ich intencje są czyste.

Profesor Paszkowski podkreśla też rolę lekarza.

- Staram się wytłumaczyć moim pacjentkom, że sens szczepienia przeciw HPV wcale nie kończy się na 12. czy 13. roku życia. Wysoką korzyść odnieść może także matka tej nastolatki. Proponuję, żeby zaszczepiły się obie, podaję wszystkie potrzebne informacje. Naprawdę nie ma lepszego prezentu, jaki moja pacjentka może podarować swojej córce czy wnuczce. To prezent na całe życie, prezent absolutnie bezcenny.