Nie brakuje środków na transformację energetyczną w Polsce

Nie da się ukryć, że w Polsce jesteśmy rozpędzeni w kontekście inwestowania w zieloną energię. Trwa transformacja energetyczna. Wpływa na nią wojna na Ukrainie, która w pierwszej chwili wstrzymała myślenie o zielonej rewolucji, ale potem okazało się, że to właściwie dodatkowy argument, by przyspieszyć działania zielonej transformacji. Chodzi m.in. o budowanie niezależności energetycznej, choćby w przypadku kryzysów.

Wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska mówił podczas panelu dyskusyjnego o tempie zmian związanych z zieloną transformacją. - Polska ma swoją drogę, którą realizujemy zgodnie z dokumentami strategicznymi. Jesteśmy na końcu kadencji Sejmu i rządu 2019-2023, dlatego warto dokonać pewne podsumowanie, ocenę, co udało nam się zrealizować jako państwu, gospodarce, jak i wszystkim uczestnikom rynku. Dokonaliśmy wręcz niemożliwego. – mówił I. Zyska.

Jeszcze 4 lata temu żadna prognoza, nie tylko rządowa, nawet nie zbliżała się do tego poziomu OZE, który mamy dzisiaj. Moc zainstalowana wzrosła o blisko 16 gigawatów. Średnio licząc to 4 gigawaty na rok. W 2021 roku przekroczyliśmy w Polsce 5 gigawatów, a był to czas pandemii i przerwanych łańcuchów dostaw.

- W tej kadencji wykonaliśmy historyczny skok jeśli chodzi o rozwój OZE. To zbudowanie nowego sektora przemysłu. Same tylko inwestycje w fotowoltaikę przekroczyły 19 mld złotych – poinformował wiceminister klimatu.

Zaznaczył, że jest spokojny o przyszłość zielonej transformacji w kraju. Dzięki wprowadzaniu kolejnych systemów wsparcia i działań dedykowanych poszczególnym technologiom OZE w ciągu 2,5 roku w Polsce będziemy mieć 35 gigawatów OZE. Większość będzie pochodzić z fotowoltaiki. Jednak już niedługo pojawią się nowe projekty wiatrowe na lądzie.

- Rozszerzyliśmy cele na 2040 rok jeśli chodzi o polską energetykę wiatrową na morzu. Farma wiatrowa morska Polskiej Grupy Energetycznej to kilkukrotnie większy projekt niż budowa największej elektrowni węglowej w Bełchatowie – oświadczył Zyska.

Cena energii jest relatywnie wysoka, stąd twórcy energii z OZE mają dobre warunki do prowadzenia biznesu, do uzyskiwania nie tylko rekompensaty, ale także zarabiania na bardzo dobrym poziomie przez wysoką stopę zwrotu.

- Środki na zieloną transformację są zabezpieczone na lata 2021-2027. Polska otrzymała 3 mld 850 mln euro na sprawiedliwą transformacją. Trafiły one do pięciu województw: śląskiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, łódzkiego i małopolskiego. Tymi środkami zarządzą marszałkowie województw według planów regionalnych – podała Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

Podkreśla, że pieniądze unijne dają ogromne możliwości. Ministerstwo już myśli o kolejnych inwestycjach w późniejszych etapach.

- Firmy muszą się transformować, żeby być konkurencyjni na rynku. W tym kierunku idzie biznes, ale także warunki regulacyjne. Muszę pochwalić miasto Wrocław, gdzie widzimy duże wparcie w energię odnawialną. A zatem pomoc samorządu w procesach planistycznych i administracyjnych okazuje się kluczowa – opowiadał Mariusz Wawer z firmy 3M.

Paweł Mirowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poruszył temat świadomości ludzi biznesu w kwestii wagi zmian, które się dokonują:

- NFOŚiGW jest instytucją, która tworzy programy finansowania zadań dotyczących szerokorozumianej ochrony środowiska, a dziś także transformacji energetycznej w Polsce. Jesteśmy jedynym krajem w Europie, gdzie taki system został ukształtowany ponad 30 lat temu. Na tym etapie to właśnie Polska może być szczęśliwym krajem, bo ma doskonale funkcjonujące instrumenty, by środki finansowe, które są aktualnie dostępne, przekazywać wszystkim zainteresowanym podmiotom. Na tę dużą transformację składają się nie tylko zadania realizowane przez firmy oraz samorządy, ale także osoby indywidualne, dla których Fundusz posiada równie środki finansowe w ramach wdrażanych programów priorytetowych – tłumaczył Mirowski.

W planie finansowym Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma zapisane 12 mld złotych na bezzwrotne dotacje, pożyczki i wejścia kapitałowe. Obecnie już ponad 8 miliardów złotych zostało wypłacone beneficjentom. To pokazuje, że programy skutecznie trafiają do zainteresowanych podmiotów. Obecnie głównym źródłem finansowania zadań realizowanych przez NFOŚiGW jest Fundusz Modernizacyjny. To stosunkowo nowy instrument zasilony środkami pochodzącymi z 2 procent z handlu uprawnieniami do emisji CO2. Dla Polski przypadło z tej puli aż 40 mld złotych. W tej chwili uruchomiono 17 programów na kwotę 22 miliardów złotych.