Historia: Czterej książęta z Koszalina, czyli ponad pół wieku prestiżu

Książęta pomorscy zawitali do Koszalina po tym, jak w XIV wieku, w wyniku protestanckiej reformacji z miasta zniknął zakon cysterek. Wówczas opuszczone i zaniedbane budynki klasztorne popadły w ruinę. Dziś na ich miejscu - przy ulicy Mickiewicza 26 - stoi gmach dawnego sądu wybudowanego w 1825 roku (aktualnie znajdują się w nim niektóre wydziały Urzędu Miejskiego).

Dobra klasztorne przeszły na własność książąt pomorskich, którzy równocześnie pełnili funkcję tytularnych biskupów kamieńskich. Pierwszy biskup protestancki Jan Fryderyk na swoją siedzibę wybrał właśnie Koszalin. Wkrótce po tym, w 1582 roku, n a miejscu byłego klasztoru rozpoczął budowę renesansowego zamku. Nie dokończył go jednak, bo w międzyczasie powołany został na książęcy tron w Szczecinie.

Budowę kontynuował jego brat, Kazimierz. Jego następcy kolejno upiększali rezydencję. Książe Franciszek założył za murami park z pawilonami (stąd jego obecna nazwa - Park Książąt Pomorskich) i tor wyścigowy. Po śmierci Ulryka (1622) zamek przestał pełnić rezydencji książęcej. Oto kilka słów o tych, którzy w nim urzędowali.

Jan Fryderyk (1542-1600)
Po śmierci ostatniego katolickiego biskupa książęta zachodniopomorscy zarezerwowali ten tytuł dla siebie. Dlatego Jan Fryderyk mając zaledwie 14 lat został w 1557 roku pierwszym, księciem-biskupem kamieńskim. Odbył nawet kilka podróży zagranicznych. Przez dwa lata przebywał na dworze cesarza w Wiedniu. W tym czasie, wraz ze swoim oddziałem żołnierzy, stoczył kilka zwycięskich potyczek z Turkami.

Po powrocie do Koszalina nadal aktywnie udzielał się na międzynarodowej arenie (był mediatorem w kilku konfliktach). Troszczył się też o sztukę. Z jego pomocą Szymon Krofey wydał - po polsku! - katechizm Marcin Lutra. Pochowany został w krypcie kościoła na zamku w Szczecinie.

Kazimierz VI (1557-1605)
Biskupem kamieńskim został w 1573 roku. W trakcie jego panowania Koszalin stał się oficjalnie rezydencją książąt - biskupów. Niestety, nie pożył zbyt długo i wieku 28 lat ciężko zachorował. Ostatnie miesiące życia spędził w Darłowie. Pochowany został w Szczecinie, w krypcie zamku. Co ciekawe, do naszych czasów przetrwały listy lekarza Konstantego Oeslera, opiniującego osobę księcia. Można je odnaleźć w szczecińskim archiwum państwowym.

Franciszek (1577-1620)
Radykalnie przebudował książęcy zamek w Koszalinie. Starał się też podnieść zdolność obronną biskupstwa kamieńskiego. Jednak książe Franciszek zasłynął głównie tym, że wytoczył proces o czary. Oskarżył o to niejaką Symonię von Brok. Przesłuchania trwały długo i nie obyło się bez wymyślnych tortur zastosowanych wobec oskarżonych jak i innych świadków. Między innymi jeden z przesłuchiwanych mężczyzn zeznał, że na własne oczy widział Symonię na zjeździe czarownic.
Ostatecznie książe skazał kobietą na śmierć przez ścięcie. Ciało jej zostało spalone, a prochy rozrzucone po polach.

Ulryk (1589-1622)
Studiował na Uniwersytecie w Rostocku. Biskupem kamieńskim i zarządcą Darłowa został w 1618 roku. Z zachowanych dokumentów wynika, że był człowiekiem wesołym i nie stronił od rozrywek. Szczególnie chętnie polował. Także i on został pochowany w krypcie kościoła zamkowego w Szczecinie.