Władze samorządowe Połczyna-Zdroju, województwa zachodniopomorskiego oraz kuratorium oświaty, a także mieszkańcy miasta zebrali się w czwartkowy wieczór na skwerze przy miejscowym kościele, aby odsłonić tabliczkę upamiętniającą Leo Levy'ego, przedwojennego przedsiębiorcę z ówczesnego Bad Polzin. Jako z pochodzenia Żyd padł ofiarą pogromów, jakie naziści urządzili podczas Nocy Kryształowej w 1938 roku w całej III Rzeszy Niemieckiej.
Pierwsza taka tabliczka znalazła się prawie 10 lat temu na chodniku przed domem Levy'ego przy ulicy Zdrojowej koło sanatorium Połczynianka, ale zdemontowano ją z uwagi na plany rozbiórkowe. W Bad Polzin w okresie międzywojennym mieszkało około 40 rodzin żydowskich.
Leo Levy był jednym z wybitniejszych mieszkańców ówczesnego Połczyna. Urodził się w 1891 roku, był doktorem chemii, m.in. właścicielem dobrze prosperującej firmy, zajmował się handlem, był właścicielem tartaku w Kołaczu, a w czasie I wojny światowej służył w cesarskiej armii. Nie uchroniło go to przed nienawiścią Sturmabteilug (SA), czyli bojówek nazistowskiej partii NSDAP.
Po dojściu Hitlera do władzy w 1933 roku, wprowadzono dyskryminujące Żydów ustawy norymberskie, a wobec nich samych rozpętano terror. Tak Leo Levy pisał do brata (za Wikipedią): - W Połczynie-Zdroju zaczęły pojawiać się wrogie akty przeciwko Żydom, m.in. napis „Żydzi wchodzą na własne ryzyko”, przed wejściem do parku zdrojowego „psom i Żydom wstęp wzbroniony”.
Część bliskich Levy'ego wyemigrowała na zachód Europy lub do Palestyny, on pozostał, gdyż czuł się Niemcem i uważał Niemcy za swoją ojczyznę.
Apogeum nienawiści miało miejsce podczas Nocy Kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku. Do jego domu nad ranem wtargnęła bojówka SA, a zwolniony przez niego dzień wcześniej z pracy niejaki Franz strzelił do Leo Levy'ego zabijając go na miejscu.
Ustawy norymberskie praktycznie stawiały osoby pochodzenia żydowskiego poza marginesem społeczeństwa. Nie mogli być urzędnikami, prowadzić działalności gospodarczej, zawierać związków małżeńskich z Niemcami, korzystać ze środków transportu publicznego, uczęszczać do szkół wyższych, czy chodzić do kin i teatrów. Musieli za to nosić opaski z gwiazdą Dawida. W czasie wojny zarządzono „ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej” z niemiecką pedanterią poddając eksterminacji miliony Żydów z całej Europy.
Kristallnacht, czyli Noc Kryształowa (od okruchów szkła z witryn potłuczonych sklepów), miała miejsce z 9 na 10 listopada, kiedy to niemieccy naziści dopuścili się zorganizowanych pogromów żydowskich. W całej III Rzeszy plądrowano sklepy Żydów, palono synagogi, demolowano mieszkania, dochodziło także do licznych mordów. Szacuje się, że zabito 91 Żydów.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
