Pierwsze monety były bite w Koszalinie w XIV wieku w mennicy miejskiej. Były to denarki z wizerunkiem Jana Chrzciciela. Po wielu latach, dopiero w 1615 roku, monety książęce zaczął bić w mieście książę pomorski Franciszek I. Był on biskupem kamieńskim, najczęściej przebywał właśnie w Koszalinie, dlatego tu zorganizował sobie siedzibę w upiększonym i częściowo przebudowanym zamku.
Do 1617 roku mennicą kierował mincmistrz Johannes (Hans) Schörbrot, który przypuszczalnie pochodził z Gdańska i wprowadził na monetach swoją sygnaturę - splecione litery HS. Później na stanowisko to zaprzysiężono Christiana Wilcke. Ze źródeł historycznych możemy dowiedzieć się, że siedziba mennicy znajdowała się „przy dużej ulicy Papenstraße (obecnie ul. Bolesława Chrobrego) po lewej stronie, jeśli idzie się w kierunku wieży prochowej”.
W bogatych zbiorach numizmatycznych Muzeum w Koszalinie znajdowały się dotąd drobne monety wybite w koszalińskiej mennicy - trzeciaki, grosze czy podwójne szelągi księstwa zachodniopomorskiego. - Brakowało monet „grubych”, dukatów i talarów. Zbiory wzbogaciły się o cztery numizmaty. To jeden złoty dukat i cztery srebrne talary. Monety do 2013 roku miał w swej kolekcji niemiecki mikrobiolog profesor Hahn - poinformował Dariusz Budzelewski, prezes koszalińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. - Jego zbiór został sprzedany w niemieckim domu aukcyjnym za 1,5 mln euro.
- Monety kupiliśmy ze środków własnych Muzeum. Kosztowały 46 tys. złotych. Na taką wartość wskazała wycena biegłego - powiedział Jerzy Buziałkowski, dyrektor Muzeum. - To zabytek wyjątkowy nie tylko dla Muzeum, ale i dla Koszalina - zaakcentował.
- W 1618 roku Franciszek I objął władzę nad Księstwem Szczecińskim i zaczął wycofywać się z prowadzenia mennicy w Koszalinie. Jego młodszy brat, książę Ulryk, został wybrany biskupem kamieńskim i przejął koszalińską mennice, a prowadził ją mincmistrz Christian Wilcke - opowiadał Dariusz Budzelewski, prezes koszalińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. W 1620 roku, po śmierci Franciszka I, Księstwo Szczecińskie odziedziczył jego młodszy brat - książę Bogusław XIV i to jego wizerunek znajduje się na talarach z 1629, 1631 i 1634 roku oraz na dukacie z 1635 roku, które są już w zbiorach koszalińskiego Muzeum.
W przewodniku do wystawy „Gabinet pomorski. W zwierciadle monet, banknotów i pieczęci” Muzeum Narodowego w Szczecinie (pod red. Genowefy Horoszko, 2015 rok) znajdujemy informację, że mennictwo ostatniego z rodu Gryfitów przyniosło wyraźny wzrost emisji monet, szczególnie talarów i dukatów. „Dramat sytuacji polegał na tym, że była to produkcja skierowana na płatności dla cesarskich wojsk stacjonujących na Pomorzu podczas wojny trzydziestoletniej, a nie na poprawę finansów księstwa. (...) Masowo produkowane w Szczecinie i Koszalinie serie talarów (ok. 120 odmian stempli), guldenów i dukatów przynoszą bardzo atrakcyjną i różnorodną szatę graficzną. Najwięcej jest monet z portretowym ujęciem popiersia lub półpostaci księcia w zbroi i dziewięciopolową tarczą herbową w pełnej oprawie heraldycznej.”
Za czasów panowania księcia Bogusława XIV w koszalińskiej mennicy wybijano talary, półtalary i dukaty. A jaka była historia samej mennicy? W 1619 roku jej właścicielem został Gabriel Papke. W 1653 roku została przejęta przez jego wierzycieli. Budynek uległ zniszczeniu.
Dla zwiedzający monety dostępne będą od początku stycznia. Będą prezentowane w ramach cyklu Zabytek Miesiąca.
Bogusław XIV
Książę zwany Towarzyskim urodził się w 1580 roku w Bardzie, zmarł w 1637 roku w Szczecinie.
Po śmierci Bogusława XIII w 1606 zarządzał księstwem darłowskim, początkowo wraz z bratem Jerzym II, a od 1615 samodzielnie. Po bezpotomnej śmierci starszego brata, Franciszka, 28 listopada 1620 Bogusław przejął władzę nad księstwem szczecińskim, wydzielając w 1621 jedynemu żyjącemu wówczas bratu Ulrykowi okręg Darłowa, Bukowa oraz Kamień. Po śmierci Ulryka ogłosił się w czerwcu 1623 biskupem kamieńskim. W 1625 przyłączył do swojej domeny także księstwo wołogoskie i władał odtąd ziemiami całego Pomorza Zachodniego.
Okres jego rządów przypadł na czasy wojny trzydziestoletniej. Zmarł na zamku w Szczecinie, jako ostatni władca Pomorza Zachodniego z rodu Gryfitów.
Popularne na gk24:
- Wypadek w Kwasowie. Jedna osoba ciężko ranna
- Droga S6. Listopad na budowie obwodnicy Koszalina i Sianowa [zdjęcia]
- Atak nożowniczki w Karlinie. 32-latka zaatakowała kobietę
- Eksperci ostrzegają: - Zakaz handlu w niedziele wpłynie na wynagrodzenia pracowników
- Potrącenie pieszej na ulicy Warcisława IV w Szczecinku [zdjęcia]
Zachęcamy również do korzystania z prenumeraty cyfrowej Głosu Koszalińskiego
Zobacz także: Laureaci plebiscytu Nasze Dobre z Pomorza 2017
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?