Składowisko odpadów radioaktywnych w gminie Sławoborze? Niepokój mieszkańców

O interwencję poprosiła nas grupa mieszkańców Sławoborza, która rozpoczęła zbieranie podpisów pod petycją przeciwko lokalizacji w ich gminie składowiska odpadów radioaktywnych.

- Nie wierzymy w przypadkowość zdarzeń – piszą i twierdzą, że we wsiach Lepino i Słowenkowo prowadzone były próbne odwierty z myślą o składowisku.

- W lipcu Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło nabór wniosków chętnych gmin na lokalizację Krajowego Składowiska Odpadów Promieniotwórczych – utrzymują nasi informatorzy, którzy chcieliby wiedzieć, czy ich gmina zgłosiła się do tego naboru.

Boją się też, że samorząd skusi wizja wpływów podatkowych i rekompensata za lokalizację składowiska.

- Podczas niedawnej sesji Rady Gminy wójt w odpowiedzi na pytania mieszkańców mówił, że rozmowy i tworzenie grup formalnych czy też nieformalnych jest zbędne i sieje niepotrzebny chaos wśród mieszkańców – dodają.

- Jakie odwierty? Chętnie pojadę we wskazane miejsca i je zobaczę, bo według mojej wiedzy żadnych odwiertów nie prowadzono – mówi zastępca gminy Sławoborze Tomasz Sękała.

Zapewnia także, że żadnego składowiska na terenie gminy Sławoborze nie będzie i nikt nie ma takich planów.

- Owszem, są brane pod uwagę lokalizacje w całym pasie nadmorskim aż po Toruń, ale nie u nas – wicewójt dodaje także, że samorząd sam do takiego projektu się nie zgłaszał i nie zamierza się zgłaszać.

- Swego czasu do Różana (tam działa jedyne polskie składowisko odpadów radioaktywnych – red.) pojechali nasi sołtysi, aby się przyjrzeć, jak ono funkcjonuje, ale to wszystko.

Temat nie jest nowy, pisaliśmy o nim wiosną 2022 roku. Od kilku lat okolice osad Poradz i Kalina były rozważane jako jedna z kilku lokalizacji składu odpadów promieniotwórczych w Polsce. Na sesji Rady Gminy Sławoborze gościł nawet przedstawiciel Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych, który przedstawiał założenia projektu. Chodziło o teren dawnego, polowego postsowieckiego lądowiska helikopterów niedaleko Sławoborza. Teren jest dość słabo zaludniony.

- Z tego co wiem to właściciel terenu, gdzie miałoby powstać składowisko, sprzedał go spółce z Katowic, która planuje tam budowę farmy fotowoltaicznej – mówił nam wójt Marcin Książek.

- Wydaje się więc, że pomysł jest nieaktualny, a mogę tylko powiedzieć, że bez zgody radnych, sołtysów, a przede wszystkim mieszkańców nie wyobrażam sobie, aby taka instalacja mogła powstać.

W Polsce na razie działa jedno Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych w Różanie nad Narwią. Przechowywane są tu w dawnym forcie wojskowym odpady niewielkiej aktywności. Składowisko działa już ponad 60 lat, dosłownie kilkaset metrów od zabudowań miejskich i rzeki, a dzięki bezpiecznym systemom nie stanowi żadnego zagrożenia dla otoczenia.

Rośnie jednak zapotrzebowanie na tego typu instalacje. W kontekście planów budowy pierwszej polskiej elektrowni atomowej czy mniejszych siłowni zasilanych paliwem jądrowym, budowa składowiska na odpady radioaktywne jest koniecznością.

- W kontekście planów budowy pierwszej polskiej elektrowni atomowej czy mniejszych siłowni zasilanych paliwem jądrowym, budowa składowiska na odpady radioaktywne jest koniecznością - czytamy w odpowiedzi MKiŚ.

- W eksploatowanym bezpiecznie od 62 lat KSOP w Różanie wyczerpuje się miejsce. Ponadto zwiększy się ilość powstających odpadów w związku z planowaną budową elektrowni jądrowych, stąd zachodzi konieczność budowy nowego składowiska odpadów promieniotwórczych nisko- i średnioaktywnych. Nowe składowisko będzie obiektem powierzchniowym i będzie przyjmować odpady nisko‑ i średnioaktywne krótkożyciowe. Będą to wyłącznie odpady z Polski. Nie będą tam trafiać odpady wysokoaktywne i wypalone paliwo jądrowe.

MKiŚ informuje, że wraz z ZUOP prowadzi od dłuższego czasu intensywne poszukiwania miejsca do budowy nowego składowiska. Miejsce musi spełniać szereg wymagań (np. geologicznych, hydrologicznych), określonych w ustawie Prawo atomowe.

- Aby w danym miejscu mógł rozpocząć się proces inwestycyjny, konieczna jest wcześniejsza zgoda miejscowej społeczności - zapewniają urzędnicy.

- Ze względu na specyfikę budowanego obiektu pozyskanie takiej zgody wymaga intensywnych działań komunikacyjnych, łącznie z przeprowadzeniem dialogu ze miejscową społecznością. W chwili obecnej nie ma wskazanej lokalizacji nowego składowiska. Prowadzone są działania mające na celu znalezienie lokalizacji, w której przeprowadzone zostaną badania geologiczne oraz proces dialogu ze społecznością lokalną.