Stalking: 63 zawiadomienia w koszalińskiej prokuraturze

Nękanie w liczbach

W Polsce zjawisko stalkingu badano w 2006 roku. Okazało się, że 12% badanych jest lub było ofiarą stalkingu. W większości przypadków sprawca i ofiara się znali. W 58% sprawcą był partner.

To dużo, bo artykuł 190a Kodeksu karnego, który określa to zjawisko i karę dla sprawcy, obowiązuje zaledwie od 5 czerwca ubiegłego
roku. Czym jest stalking? Najlepiej jego znaczenie oddają słowa "nękanie" i "prześladowanie".

Sam przepis był odpowiedzią na ducha czasu, rozwój techniki, dostęp do mediów. Dlatego w słowie "nękanie" może zawrzeć się szeroki wachlarz czynów, o których przed erą komórek i internetu ustawodawca nie myślał. Najczęściej nękanie przejawia się przez telefonowanie,
zwłaszcza nocą, śledzenie kogoś, wysyłanie wielu listów, maili, SMS-ów z treścią, której nie życzylibyśmy sobie przeczytać.

To też rozgłaszanie plotek o danej osobie, nękanie na forach internetowych, nagabywanie, wysyłanie niechcianych kwiatów, prezentów. -
Zachowanie takie musi wyczerpać znamiona uporczywego - tłumaczy Aneta Skupień, rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej w
Koszalinie. - Jak mówi przepis, działanie sprawcy podlega karze, jeśli wywołuje uzasadnione poczucie zagrożenia lub istotnie narusza
prywatność ofiary.

Co ważne, nie określono ram czasowych nękania ani też liczby czynów, które pozwolą przyjąć, że doszło do nękania - wyjaśnia. To oznacza, że nie ma znaczenia, czy otrzymałeś 4 czy 40 SMS-ów - jeśli czujesz się nękany przez ich autora, możesz zawiadomić o tym organy ścigania. O podejrzeniu popełnienia przestępstwa można zawiadomić policjanta albo prokuratora.

Osobiście lub złożyć pismo w prokuraturze. Ale co, jeśli okaże się, że przesadziłeś? Że nic złego się nie dzieje? - Jeśli po zakończeniu postępowania prokurator uzna, że dany czyn nie był przestępstwem, postępowanie zostanie umorzone. Osoba, która zgłaszała zawiadomienie, nie zostanie w żaden sposób pociągnięta do odpowiedzialności.

Inaczej oczywiście jest, gdy składała fałszywe zeznania lub fałszywie oskarżyła inną osobę o popełnienie przestępstwa - podkreśla Aneta Skupień. Zawiadomić prokuratora można też o tym, że nęka Cię... akwizytor czy przedstawiciel firmy windykacyjnej. Jeśli próby wyegzekwowania długu sprowadzają się do zastraszania w SMS-ach, telefonowania nocą, odwiedzania w miejscu pracy i informowania
współpracowników o długu, masz prawo się bronić.

Warto przy składaniu zawiadomienia mieć przy sobie telefon z zapisanymi SMS-ami, wydruki maili, listy - to przyspieszy sprawę. Co ciekawe, artykuł 190a w paragrafie 2 rozszerza katalog przestępstw przeciwko wolności - bo takim przestępstwem jest stalking. Karane jest też bowiem podszywanie się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku lub danych w celu wyrządzenia jej szkody. Zatem jeśli ktoś założy konto na Naszej Klasie czy Facebooku na nasze nazwisko i z naszym zdjęciem, można to zgłosić policji.

Jesteśmy świadomi swoich praw - dowodem są 63 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w okręgu koszalińskim.
Jednak 33 z nich umorzono lub prokurator odmówił wszczęcia śledztwa.

Dlaczego? - W części spraw stwierdzono, że czyny opisywane przez pokrzywdzonych nie wyczerpują znamion czynu zabronionego, w części zaś, że czynu nie popełniono lub też brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia. W trzech przypadkach, w których umorzono postępowanie, nie wykryto sprawcy. W kolejnych pokrzywdzony nie złożył wniosku o ściganie, a trzeba zaznaczyć, że w przypadku tego przestępstwa to właśnie pokrzywdzony taki wniosek musi złożyć - wylicza Aneta Skupień. 28 postępowań jest w toku.

Dwie sprawy trafiły przed sąd. W jednej zapadł już wyrok - za nękanie SMS-ami i wchodzenie na teren prywatny sąd wymierzył karę 600 zł
grzywny (oskarżony dobrowolnie poddał się karze). Wyrok może być jednak znacznie surowszy - za stalking można dostać 3 lata za kratkami.

A jeśli ofiara w wyniku nękania popełni samobójstwo - nawet 10 lat. Sąd może też, jak w przypadku innych przestępstw przeciw wolności, orzec zakaz