Synergia portowa na Wybrzeżu. Imponujące tempo wzrostu w polskich portach. Szykuje się kolejny rekordowy rok dla gospodarki morskiej

Współpraca czterech portów ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki morskiej kraju, tym bardziej, że przez ostatnie lata nastąpił znaczący rozwój infrastruktury okołomorskiej. Rozwój polskich portów morskich potwierdzają również statystyki.

– 2022 rok był kolejnym rekordowym rokiem dla polskich portów morskich. Wyniki przeładunkowe jasno pokazują, w jak dobrej kondycji znajdują się polskie porty. Jestem przekonany, że na te sukcesy wpływ mają również zrealizowane w ostatnich latach inwestycje, które przyczyniły się do rozwoju tego sektora i zwiększenia możliwości przeładunkowych – powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.

- Obroty ładunkowe w granicach administracyjnych portów w Szczecinie i Świnoujściu za cztery miesiące 2023 roku wyniosły 12 244.6 tys. ton, co oznacza, iż w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego były wyższe o 1 082,4 tys. ton, tj. o 9,7% - informuje Monika Woźniak-Lewandowska ze Szczecina.

Wzrost przeładunków wystąpił również w węglu o 699,5 tys. ton, tj. o 83,8%; w innych masowych o 357,4 tys. ton, tj. o 39,8%; w zbożu o 152,4 tys. ton, tj. o 28,7%, w drewnie o 3,3 tys. ton, tj. o 4,5%; produktach ropopochodnych o 444,9 tys. ton, tj. o 51,8% oraz w LNG o 340,5 tys. ton, tj. o 30,7%. Zwiększyły się również przeładunki kontenerów zwiększyły się o 2 418,5 TEU, tj. o 10,0%.

- W Porcie Gdynia w pierwszym półroczu br. przeładowano 14 785,5 tys. ton, i zanotowano wzrost przeładunków o 7,89%. Pozytywny wynik na zakończenie pierwszego półrocza jest w dużej mierze zasługą zwiększonych przeładunków paliw (+80,97%), zbóż (49,83%) oraz węgla i koksu (48,40%) - mówi Aleksander Wicka, szef działu marketingu gdyńskiego portu.

Zwiększone wolumeny zbóż (szczególnie w imporcie) sprawiły, że priorytetem dla portów stała się infrastruktura do obsługi ładunków masowych.

- W Porcie Gdynia, terminal HES Gdynia Bulk Terminal rozpoczął prace inwestycyjne przy nabrzeżu Śląskim. W ramach projektu spółka wybuduje powierzchnię składową dla zbóż o pojemności ok. 65 000 ton wraz z nowoczesną technologią estakad przenośnikowych, stanowiskami do załadunku i rozładunku samochodów oraz rozładunku wagonów w szczególnie oczekiwanej i efektywnej technologii zsypu dolnego – tłumaczy Aleksander Wicka.

- To było bardzo pracowite 5 miesięcy, zarówno dla nas jak i naszych operatorów. Sytuacja na rynku, powoduje, że musimy szybko i sprawnie reagować na zmieniające się warunki, zarówno w zakresie rodzaju obsługiwanych ładunków, jak i nowych łańcuchów logistycznych oraz kierunków przepływu towarów – odpowiada Aneta Urbanowicz z Portu Gdańsk - W związku ze wzmożonym eksportem zboża, przygotowaliśmy się na większy ruch samochodów ciężarowych. Oddaliśmy do użytku nowe parkingi dla samochodów ciężarowych.

Przekłada się to na 380 dodatkowych miejsc odstawczych. Łącznie na terenach portowych jest już 780 miejsc postojowych.

- Pracujemy nad kolejnymi. Szacujemy, że około 70 proc. transportu ziarna do portu, będzie się odbywało właśnie ciężarówkami. Cały czas prowadzimy działania antypyłowe. Spółki zajmujące się przeładunkiem węgla wdrożyły zalecenia WIOŚ, tj. prowadzą zraszanie hałd adekwatnie do warunków pogodowych. Na bieżąco czyszczone i sprzątane są ciągi komunikacyjne i place, na mokro, dedykowanym do takich prac sprzętem – deklaruje Aneta Urbanowicz z Portu Gdańsk.

Jak port w Gdańsku wypada jeżeli chodzi o przeładunki? Statystyki za pierwsze 5 miesięcy wskazują ok. 34,6 mln ton. To wzrost aż o 37,1 proc. w porównaniu do tego samego okresu 2022 r.

- Wiele osób wypowiada się na temat portu elbląskiego nie mając żadnej wiedzy w tym temacie. Rząd Prawa i Sprawiedliwości przedstawił bardzo konkretny program. Port w Elblągu to ma być pełnoprawny port morski, który dzięki przekopie Mierzei Wiślanej stanie się strategicznym uzupełnieniem naszych możliwości przeładunkowych – podkreśla Andrzej Jaworski z PiS. - Jest to znany model na świecie gdzie mniejsze porty przyjmują inne jednostki niż porty większe. Elbląg daje dużo możliwości zwłaszcza dla eksporterów i importerów nastawionych na niższe koszty przeładunkowe i magazynowe. Wiele firm zwłaszcza zagranicznych pyta o rozwój tego portu. Tym bardziej nie zrozumiałe są działania władz samorządowych blokujące jego rozwój.

Przedstawiciele wszystkich portów morskich tj. w Szczecinie i Świnoujściu oraz w Gdyni i Gdańsku podkreślają, że ostatnie lata były kluczowe pod względem inwestycji. Zwracają również uwagę na współpracę, oraz w niektórych przypadkach upatrują szansy na rozwój własnych portów w rozwoju tego w Elblągu, który stał się jednak obiektem politycznego sporu.

- Dziwi mnie także brak głosu w sprawie portu w Elblągu ze strony Donalda Tuska. Osoba która podaje się za przywódcę opozycji nie jest w stanie wyegzekwować od swoich przedstawicieli w Elblągu decyzji o jego rozwoju. Chyba że mamy sytuację podobną do lotnictwa - skoro jest lotnisko w Berlinie to po co budować w Polsce. Jestem przekonany że zrobimy wszystko aby port w Elblągu został zmodernizowany – dodaje Andrzej Jaworski.

Politykowi z Gdańska wtóruje Andrzej Śliwka. Wiceminister aktywów państwowych podkreśla, że rząd czyni wszelkie starania, aby port w Elblągu stał się jednym z portów o kluczowym znaczeniu dla gospodarki krajowej.

Rozwój portu w Elblągu, to szansa dla pozostałych portów. Potwierdza to m.in. Aleksander Wicka z Portu Gdynia, który zauważa, że dzięki otwarciu przekopu Mierzei Wiślanej pojawiła się możliwość w zakresie obsługi ładunków typu project cargo oraz niektórych ładunków masowych, w tym zboża.

A co ze współpracą?

- Przede wszystkim możliwa jest współpraca handlowa. Port w Elblągu jest małym portem posiadającym określoną specjalizację. Możliwe jest jego wykorzystanie w transporcie towarów drogą morską i w żegludze przybrzeżnej – odpowiada Aleksander Wicka z Portu Gdynia.

Nieco inaczej na wschodnią część kraju patrzą w Szczecinie i Świnoujściu, co z perspektywy rozwoju Gdańska i Gdyni nie może dziwić, bowiem Elbląg od Świnoujścia dzieli niemal 240 mil morskich, co w przeliczeniu oznacza prawie 450 kilometrów, co ciekawe dokładanie taka sama odległość dzieli miasta drogą lądową.

Oznacza to w praktyce, że Zarząd Morskich Portów w Szczecinie i Świnoujściu, podobnie jak w przypadku przekopu Mierzei Wiślanej nie widzi rozwiązania biznesowego dla swoich inwestycji.

- Na stole nadal leży propozycja w wysokości 100 milionów złotych, która w mojej ocenie jest dobrą propozycją rządową, żeby port morski w Elblągu mógł się rozwijać – podkreśla minister Andrzej Śliwka. - To, co dzieje się w Elblągu, to brudna gra polityczna. Lokalni samorządowcy powinni dbać o to, żeby Elbląg, Warmia i Mazury się stale rozwijały.

Politycy wskazują również, że potencjał inwestycyjny, jaki stworzył przekop Mierzei Wiślanej po prostu musi być skonsumowany i wykorzystany przez wszystkie gałęzi gospodarki.

- Przekop mierzei, w który opozycja nie wierzyła, że się uda, stał się faktem. Nie spełniły się także czarne scenariusze dotyczące środowiska. Nastąpiło kolejne ważne uniezależnienie się od Rosji. Teraz kolej na kolejny krok o którym mówiłem wcześniej modernizacja portu w Elblągu. A także szeroko rozumiane inwestycje w całą gospodarką okołoportową – podkreśla Andrzej Jaworski.

Z nadzieją na rozwój Portu Elblag patrzą również w Gdańsku, to jednak dość wyraźnie podkreślają konieczność dostosowania parametrów portu do drogi wodnej o współczynnikach zanurzenia jednostki do 4,5 m, długości do 100 m oraz szerokości do 20 m..

Zarząd Morskiego Portu Gdynia realizuje plan inwestycyjny, który ma na celu dostosowanie istniejącej infrastruktury Portu Gdynia do oczekiwań rynku. Wśród głównych, planowanych działań rozwojowych portu wymienia się między innymi zakończenie pogłębienie toru podejściowego i akwenów wewnętrznych Portu Gdynia oraz zakończenie przebudowa nabrzeży w Porcie Gdynia,.

Ponadto Port Gdynia w odpowiedzi na pytanie o plany rozwojowe spółki wymienia również budowę Portu Zewnętrznego z dostępem drogowym i kolejowym, budowę infrastruktury intermodalnej na terenie Centrum Logistycznego, rozbudowę Publicznego Terminalu Promowego, dalszą rozbudowę infrastruktury dostępowej w basenie II, IV, V, VI, rozwój platformy multimodalnej "Dolina Logistyczna" w Gminie Kosakowo oraz rozbudowę powierzchni magazynowo-składowej.

- Należy podkreślić, że plany te będą możliwe do zrealizowania, jeżeli takie główne inwestycje infrastrukturalne jak: Budowa Drogi Czerwonej w Gdyni i Modernizacja linii kolejowej nr 201 z Gdyni do Bydgoszczy będą zrealizowane przez GDDKiA oraz PKP PLK w deklarowanych wcześniej terminach – tłumaczy plany inwestycyjne Aleksander Wicka z Portu Gdynia.

Gdańsk również stawia na rozwój, choć pamiętać należy o ograniczonych już możliwość przestrzennego rozwoju infrastruktury nabrzeżowej wzdłuż linii brzegowej.

- Z uwagi na to, że projekty inwestycje Portu Gdańsk wyczerpują lądowe możliwości przestrzennego rozwoju infrastruktury nabrzeżowej wzdłuż linii brzegowej, swoje plany musimy kierować w stronę morza. Przyszłość portu to nowe głębokowodne terminale – mówi Aneta Urbanowicz z Portu Gdańsk. - W tej chwili inwestycje, które realizujemy, aby zwiększyć możliwości przeładunkowe portu to przebudowa czterech kolejnych nabrzeży o łącznej długości 1916 m, wraz z infrastrukturą kolejową w Porcie Wewnętrznym.

W gdańskim porcie trwają także starania o dofinansowanie projektu pn „Poprawa infrastruktury Portu Gdańsk wraz z analizą wdrożenia systemu niskoemisyjnego OPS dla zrównoważonego rozwoju sieci TEN-T".

- Trwa także rozbudowa terminalu kontenerowego Baltic Hub. Razem z Naftoportem projektujemy dodatkowe, szóste już stanowisko do rozładunku ropy z tankowców. Będzie przystosowane do przyjmowania wielkich zbiornikowców oceanicznych klasy VLCC - o długości ponad 300 metrów i szerokości do 60 metrów. Spółka Gaz-System zainwestuje w pływający terminal FSRU, który będzie umiejscowiony na wodach Zatoki Gdańskiej – zaznacza Aneta Urbanowicz.

W Gdańsku nie słabną również starania w kierunku realizacji koncepcji Portu Centralnego.

- To projekt rozwoju kolejnej głębokowodnej części portu w kierunku wód Zatoki Gdańskie. Port Centralny to projekt zalądowienia akwenu i budowy pirsów w głębokowodnej części portu na powierzchni ok. 410 ha. W ramach tego projektu planowana jest budowa kilku terminali. Ostateczny kształt Portu Centralnego zależeć będzie od zapotrzebowania ze strony inwestorów, czyli operatorów terenów portowych – podsumowuje proces inwestycji Aneta Urbanowicz z Gdańska.

Spore inwestycje planowane są również przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.

- ZMPSiŚ podejmuje działania ukierunkowane na stały rozwój portów, stwarzając warunki i możliwości do obsługi większej ilości ładunków aniżeli obecnie. Po zakończeniu inwestycji port w Szczecinie zyska nowe i zmodernizowane nabrzeża w rejonie Basenu Kaszubskiego i Kanału Dębickiego, dostosowane parametrami do obsługi większej ilości ładunków aniżeli obecnie – mówi Monika Woźniak-Lewandowska ze szczecińskiego portu. - Terminal promowy w Świnoujściu będzie przystosowany do obsługi transportu intermodalnego. Rozbudowywany jest terminal LNG poprzez budowę dodatkowego stanowiska rozładunkowo-załadunkowego do obsługi mniejszych jednostek LNG: gazowców, bunkierek oraz jednostek feederowych. Z kolei za sprawą inwestycji związanych z budową nowej i modernizacją istniejącej infrastruktury technicznej, oba porty będą bardziej przyjazne środowisku. Systematycznej poprawie ulega też infrastruktura dostępowa, w tym drogi i kolej łączące porty z zapleczem.

Jak podkreślają w Szczecinie i Świnoujściu, przedsięwzięciem, które wpłynie pozytywnie na gospodarkę kraju i regionu oraz dopełni ofertę obu portów będzie z pewnością Głębokowodny Terminal Kontenerowy w Świnoujściu oraz zlokalizowany w świnoujskim porcie terminal instalacyjny do obsługi morskich farm wiatrowych. Co przy zakończonej modernizacji toru wodnego Świnoujście – Szczecin do głębokości 12,5 m stwarza nowe okazje do rozwoju polskiej gospodarki.

- Zarówno polski przemysł stoczniowy jak i polski przemysł portowy gwałtownie poszły do przodu. Wystarczy spojrzeć w statystyki i opinie naszych kontrahentów. Jestem jednak przekonany, że prawdziwy boom jest jeszcze ciągle przed nami – odpowiada Andrzej Jaworski.

Jak wygląda w praktyce współpraca polskich portów?

- Port Gdańsk współpracuje ze wszystkimi podmiotami szeroko rozumianej gospodarki morskiej, w ramach współpracy handlowej. Porty o strategicznym znaczeniu dla gospodarki, czyli Gdańsk, Gdynia i Szczecin – Świnoujście, mają tego samego właściciela – Skarb Państwa. Można powiedzieć, że jesteśmy bratnimi portami – odpowiada Aneta Urbanowicz z Portu Gdańsk.

O tym, czy w ramach czterech portów morskich istnieje formalna współpraca mówią również w Gdyni.

- Oczywiście, że tak. Zarządy Morskich Portów to spółki celowe należące do Skarbu Państwa. Mamy jednego właściciela i działamy w oparciu o jednolite dokumenty strategiczne – odpowiada krótko Aleksander Wicka.

Z tymi opiniami zgadza się również Marek Gróbarczyk, wiceszef ministerstwa infrastruktury odpowiada, że inwestycje w porty są konieczne, aby mogły one bezpośrednio, jak i pośrednio generować zyski oraz pobudzać inne sektory gospodarki.

Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, rozwój portów w Szczecinie i Świnoujściu, rozbudowa terminali w Gdańsku, kolejne inwestycje w Gdyni i dążenie do rozpoczęcia procesu modernizacji portu w Elblągu.

- Polskie porty mogą być jeszcze bardziej wydajniejsze, a jako rząd zrobimy wszystko, aby jeszcze przyspieszyć rozwój gospodarki morskiej, w tym znacząco poprawić funkcjonalność czterech polskich portó morskich – dodał minister Marek Gróbarczyk.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź "Dziennik Bałtycki" codziennie. Obserwuj dziennikbaltycki.pl!