Zapomniany cmentarz żydowski w Koszalinie

Wygląd cmentarza to kompromitacja dla miasta: trawa i różnego rodzaju zielska zarosły cały teren nekropolii. Siatka ogrodzenia jest rozerwana i w kilku miejscach powalona na ziemię. Tuż przed bramką wejściową stoi mały śmietnik, z którego wysypuje się zawartość. Czarne worki ze śmieciami leżą też przy samym ogrodzeniu.

- Płakać mi się chce, gdy to oglądam - mówi Zdzisław Pacholski, znany artysta fotografik i jeden z inspiratorów oznaczenia i uporządkowania miejsca, gdzie przed wojną znajdował się żydowski cmentarz (stało się tak w 2005 roku). Jest też współorganizatorem Marszu Pamięci, który 9 listopada przejdzie kilkoma, koszalińskimi ulicami, aby uczcić pamięć żydowskich ofiar hitlerowskich prześladowań. Jednym z miejsc, w które trafią uczestnicy marszu, jest właśnie nekropolia przy Rzecznej.

- I co ja tym ludziom pokażę? To śmietnisko zamiast cmentarza? Przecież to wstyd dla wszystkich koszalinian - podkreśla Pacholski. Jego zdaniem całą winę za taki stan rzeczy ponoszą władze miasta. Te w 2005 roku zobowiązały się do dbania o cmentarz i pilnowania tego, aby wyglądał on w godny sposób. Co ciekawe, identyczne zapewnienia usłyszeliśmy w czerwcu 2007 roku, gdy po raz pierwszy napisaliśmy o tym, że miasto zaniedbuje to miejsce. - Taka sytuacja już nigdy więcej się nie powtórzy - usłyszeliśmy wtedy od przedstawicieli ratusza. - Przecież nikt nie żąda, aby wybudować tu wielkie pomniki. Chodzi o zwykłe ogrodzenie z prawdziwego zdarzenia i o to, aby ktoś tutaj od czasu do czasu posprzątał. Czy to naprawdę zbyt wiele dla władz Koszalina? - pyta Zdzisław Pacholski.

- Najszybciej jak to tylko możliwe cmentarz zostanie uporządkowany, a płot naprawiony. Na pewno stanie się to przed 9 listopada - powiedział nam Robert Grabowski, rzecznik prasowy ratusza. Chciałbym przeprosić wszystkich, którzy czują się dotknięci tym, jak to miejsce dziś wygląda - mówi rzecznik. Zapewnia, że ostatnio cmentarz był porządkowany przed świętem Wszystkich Świętych.

- Niestety, niektórzy mieszkańcy naszego miasta nie potrafią uszanować tego wyjątkowego miejsca. Co jakiś czas dewastują go i śmiecą tam, gdzie robić tego im nie wolno. Podwoimy starania, aby takie zachowania piętnować i karać, a w przyszłym roku okalającą cmentarz siatkę zastąpi metalowe ogrodzenie z prawdziwego zdarzenia. Uczulimy też służby porządkowe, aby szybko i sprawnie usuwały w pobliżu nekropolii wszelkie śmieci. Nie może być tak, że worki z nimi walają się gdzieś przy płocie - podkreśla Robert Grabowski.

Okazuje się, że Robert Grabowski, rzecznik koszalińskiego ratusza, dotrzymał słowa. Na żydowskim cmentarzu zjawiła się ekipa, która zabrała się za porządki.