Dożynki gminne w Białym Borze. Święto udane, ale rok dla rolników trudny [ZDJĘCIA]

W tym roku starostami dożynek zostali państwo Daniel i Mirosława Nikiel, rolnicy prowadzący 500-hektarowe gospodarstwo, a właściwie dwa gospodarstwa z bratem pana Daniela.

- Specjalizujemy się w produkcji roślinnej, głównie gryki i owsa - mówi starosta dożynek przyznając, że ten rok z uwagi na aurę był dla rolnictwa bardzo ciężki, ale ziarna na mąkę i chleb nie zabraknie.

Dożynki kończyły porę zbiorów zbóż jeszcze w czasach wczesnego średniowiecza korzeniami tkwiąc jeszcze w praktykach pogańskich. Od zarania było to podziękowanie za udane zbiory i symboliczny koniec prac polowych. Zwyczajowo wypadało w czasie równonocy jesiennej, a więc 23 września, choć obchodzone jest od końcówki sierpnia, ale już po żniwach, czyli zebraniu zbóż. W Polsce szlacheckiej święto plonów na dobre już zagościło w tradycji chrześcijańskiej tradycji religijnej i rolnej będąc podziękowaniem za trud żniwiarzy.

Zaczynało je przyniesienie wieńca uplecionego ze zbóż i kłosów do domu gospodarza, święcenie bochnów chleba upieczonego z tegorocznej mąki, a wieńczyła długa biesiada i zabawa. Wieniec pleciono z tzw. ostatniej kępy, czyli ostatnim zagonem niezżętego zboża, który ścinał najlepszy żniwiarz. Stąd inna nazwa dożynek – wieńce.

Tradycja przetrwała zabory, a w okresie międzywojennym zaczęły je organizować władze państwowe i samorządowe, ludowcy, kółka rolnicze i szkoły pielęgnując dawne obyczaje dożynkowe. Była też sposobem na podkreślenie dumy z przynależności do stanu chłopskiego i spajała lokalną społeczność.

Po wojnie zwyczaje dożynkowe zawłaszczyły władze komunistyczne wplatając święto plonów w swoją politykę i propagandę sojuszu robotniczo-chłopskiego i pozbawiając oczywiście kontekstu religijnego, choć przy zachowaniu dożynkowej symboliki. Dożynki centralne stały się jednym z ważniejszych wydarzeń Polski Ludowej.

Po przemianach ustrojowych wrócono do religijnego kontekstu dożynek, które odbywają się do dziś na szczeblach gmin, powiatów, województw i centralnym. Są uroczystości święta plonów na Jasnej Górze, są i dożynki prezydenckie w Spale. W roku 2021 ich gospodarzem były podkoszalińskie Bobolice, które odwiedził m.in. premier Mateusz Morawiecki.