Szlak Rowerowy ,,im. I Warszawskiej Dywizji Kawalerii”

Trasa szlaku przebiega południowym skrajem Pojezierza Drawskiego. Wzdłuż jeziora Lubie
i jeziora Busko w okolicy ŻABINKA, a za WIERZCHOWEM przez lesiste tereny Równiny
Wałeckiej. Tędy wiodła droga bitewna w walce o przełamanie Wału Pomorskiego I
Warszawskiej Dywizji Kawalerii wchodzącej w skład I Armii Wojska Polskiego. Ostatnia,
historyczna szarża polskiej jazdy miała miejsce pod miejscowością BORUJSKO (obecnie
ŻEŃSKO) na południe od WIERZCHOWA.
0,0 km Początek szlaku ma miejsce przy dworcu PKP w DRAWSKU POMORSKIM
(budynek murowany z 1880r). Połączenia kolejowe ze STARGARDEM SZCZECIŃSKIM
i w kierunku na SZCZECINEK - CHOJNICE. Tu też znajduje się dworzec PKS. Od dworca
podążamy w kierunku centrum miasta ul. St. Moniuszki. Dochodzimy do skrzyżowania
ul. Złocieniecką. Podążając w lewo, mijamy z prawej strony eklektyczny budynek Sądu
Rejonowego (1903r), następnie siedzibę Starostwa Powiatowego. Wchodzimy
w ul. Piłsudskiego mając po lewej stronie eklektyczny (1920r) budynek banku
zaprojektowany przez światowej sławy architekta Waltera Gropiusa.
0,9 km Po prawej stronie mijamy Punkt Informacji Turystycznej (siedziba Oddziału PTTK),
a po drugiej stronie XIX - wieczny budynek Ośrodka Kultury. W jego ścianie frontowej
wmontowana została tablica z 1965r upamiętniająca nadanie mieszczącej się tu bibliotece
imienia Stefana Żeromskiego. Przechodzimy przez mostek na odnodze Drawy i za
skrzyżowaniem z ul. Pocztową mijamy centrum handlowe (dawniej Zakłady Odzieżowe,
Drawa). Przez most na Drawie (prawobrzeżny dopływ Noteci, znany szlak kajakowy)
dochodzimy do pl. Konstytucji, po prawej mijamy głaz z tablicą upamiętniającą 700-lecie
(1927 - 1997) Drawska Pomorskiego.
1,3 km Skręcamy w lewo w ul. Sikorskiego (deptak) i mijamy gotycki Kościół p.w.
Zmartwychwstania Pańskiego z XV w. Jest to budowla halowa, oszkarpowana, z prezbiterium
trójbocznym i kwadratową wieżą z ośmiobocznym hełmem ostrosłupowo - piramidalnym. Na
uwagę zasługują ostrołukowe, gotyckie portale, a szczególnie nad bocznymi wejściami do
nawy, zdobione terakotą o motywach roślinnych i bestiariuszami. Wewnątrz wyposażenie
barokowe, m.in. ołtarz główny (1706r) z obrazem MB.Częstochowskiej oraz najstarszy
zabytek ruchomy – granitowa kropielnica z XVI w. Za Kościołem skręcamy w lewo w ul.
Obrońców Westerplatte. Mijamy modernistyczny budynek Szkoły Podstawowej Nr 1 (na
kalenicy ośmioboczna wieżyczka z latarnią i hełmem dzwonowym). W ścianie frontowej
znajduje się tablica metalowa upamiętniająca nadanie im. mjr Henryka Sucharskiego,
w elewacji południowej - zegar słoneczny. Przy dwóch czołgach na postumentach skręcamy
w prawo, przechodzimy przez mostek na Drawie i wchodzimy do parku miejskiego im. F.
Chopina. Po lewej - parterowy budynek Stanicy wodnej i Kawiarni :"Słoneczna", po prawej
XIX - wieczny budynek dawnego przedszkola z szachulcową górną częścią ryzalitu. Obecnie
mieści się tu Drawskie Centrum Edukacyjne. Idąc aleją parkową mijamy amfiteatr, następnie
- za skrętem w lewo na skrzyżowaniu parkowych alejek - pomnikowy dąb szypułkowy o obw.
505 cm. oraz siedem głazów różnej wielkości. Na największym, umieszczonym w środku,
wyryto napis: "MEGALIT TEN JEST ŚLADEM POSTAWIONYM NA PRZEŁOMIE LAT,
WIEKÓW I TYSIĄCLECI W JUBILEUSZOWYM 2002R. N.E. PRZEZ SPOŁECZNOŚĆ
DRAWSKA POMORSKIEGO". Pod tym głazem umieszczono "kapsułę czasu". W parku
rosną głównie drzewa rodzime - jesiony, wiązy, klony, kilka sosen wejmutek, ponadto dwie
sosny czarne. Przez mostek na Drawie wychodzimy na ul. Staszica i kierujemy się w prawo,
a następnie w lewo - w asfaltową aleję spacerową. 2,9 km Przechodzimy przez tory kolejowe
i przy stadionie MKS "Drawa" i schodzimy w prawo w drogę polną (ul. Okrzei). Obniżamy
się do misy jeziora Okra, które obchodzimy od zachodu. Przechodzimy kolejno obok
pojedynczych zabudowań, przez mostek na strumyku polną drogą obok transformatora. Po
lewej stronie otwiera się widok na jezioro.
4,8 km Przed gospodarstwem rolnym skręcamy w prawo na południe, obchodzimy podmokłą
łąkę i za nią, w lewo pod górę, drogą polną podążamy w kierunku południowo - wschodnim
(uwaga brak znaków!!!) Po trzech kilometrach marszu wychodzimy na szosę na skraju
GUDOWA i kierujemy się do centrum miejscowości. 50 m dalej, z prawej strony dochodzą
znaki zielone szlaku pieszego i znaki czerwone i żółte szlaku rowerowego. Od momentu
wyjścia na drogę GUDOWO - LUBIESZEWO do polany „Lisówka” szlak przebiega
wspólnie z czerwonym szlakiem rowerowym wokół jeziora Lubie. Za skrzyżowaniem z drogą
dojazdową do ośrodka wypoczynkowego „Relax” nad jez. Lubie (powierzchnia 1439 ha,
głęb. 46 m. na szlaku kajakowym Drawy) dochodzimy do przystanku PKS GUDOWO. Szlak
wiedzie przez miejscowość główną drogą.
7,3 km Po lewej mijamy szkołę podstawową, a następnie dochodzimy do neogotyckiego
kościoła p.w. św. Barbary (z początku XVII w.) bez prezbiterium,, z wieżą szachulcową,
oszalowaną, o konstrukcji słupowej. Wewnątrz barokowy ołtarz główny z 1712 r, przed
kościołem lipa drobnolistna i mogiła z końca XIX w o żeliwnej płycie nagrobnej w
ogrodzeniu, z prawej - grupa trzech lip drobnolistnych. Za wsią z prawej strony znajduje się
ośrodek wypoczynkowy i pole biwakowe, dalej dawny cmentarz ewangelicki. Teraz szlak
prowadzi drogą wysadzaną topolami przez pola w kierunku południowo - wschodnim.
8,3 km Po 1 km marszu schodzimy w prawo z szosy w polną drogę wysadzaną okazałymi
drzewami. Przed młodnikiem sosnowym przecinamy drogę dojazdową do ośrodka
wypoczynkowego "Zacisze" nad jeziorem Lubie. Mijamy kolejne zagajniki i przez pola
wychodzimy na dochodzącą z lewej strony szosę z DRAWSKA POMORSKIEGO DO
LUBIESZEWA. Na skraju wsi LUBIESZEWO z lewej strony dochodzą znaki czarne. Po
prawej stronie znajduje się hodowla pstrąga nad jeziorem Lubie, następnie sklep.
15,4 km Szlak wprowadza nas do centrum miejscowości obok przystanku PKS, przydrożnego
krzyża i budynku kawiarni. Stąd idąc 100 m w prawo można dojść do barokowego kościoła
jednonawowego z 1687r z trójbocznym prezbiterium. Nad nawą szachulcowa wieża
z hełmem zwieńczonym ostrosłupową latarnią. Wewnątrz znajduje się barokowa ambona
i ołtarz główny. Naprzeciw kościoła stoi szkoła podstawowa, a przy niej pensjonat pod
szczupakiem, dalej nieudostępniony do zwiedzania zespół dworsko - parkowy z początku XX
w. (teren prywatny). Szosa asfaltowa odchodzi tutaj w lewo w kierunku ZŁOCIEŃCA,
a szlak prowadzi dalej prosto drogą na południowy - wschód. Podążamy przez pola mijając
z prawej zaniedbany park, następnie ośrodek wędkarski nad jeziorem Lubie z polem
biwakowym. Dalej przy drodze widzimy kilka grup głazów narzutowych. Mijamy z prawej
pojedyncze zabudowania, następnie odchodzącą w prawo drogę dojazdową do ośrodka
wypoczynkowego "Lubie" z polem namiotowym. Na rozwidleniu dróg kierujemy się
w prawo i przez las obniżamy się do jeziora Lubie. Przechodzimy przez teren Młodzieżowego
Ośrodka Zdrowego Życia "Zatonie" pod zarządem Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego.
Na terenie ośrodka sprzęt pływający, plaża, wieża treningowa (alpinistyczna) i most wiszący
dla dzieci. Ośrodek dysponuje 86 miejscami noclegowymi w budynku, campingiem oraz
polem namiotowym na 2000 2 miejsc. Po opuszczeniu ośrodka wchodzimy na drogę przez
którą przepływa wartki strumyk. Następnie odchodzimy od jeziora Lubie wznosząca się drogą
leśną. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, 400 m za dochodzącą z lewej strony
drogą z Lubieszewa mijamy po prawej uroczysko - grupę 6-ciu wiekowych buków.
21,9 km Przez las wychodzimy na ogrodzoną polanę w miejscu zwanym Lisówka i jej
skrajem wzdłuż ogrodzenia, odchodzimy z drogi w lewo. Drogą leśną, następnie przez pola,
wychodzimy na dochodzącą z prawej strony szosę ze STAREJ STUDNICY i skręcamy w nią
w lewo.
24,8 km Obok cmentarza wchodzimy do ŻABINKA. Na cmentarzu znajduje się mogiła
zamordowanego w 1947r. sołtysa Piotra Żyguły. Mijamy przystanek PKS i budynek szkoły.
Z kolejnego zakrętu w lewo widoczny jest klasycystyczny sześcioboczny kościół z XIX
w p.w. św. Stanisława. Trasa prowadzi przez wieś na północ. Z prawej strony mijamy remizę
strażacką z wieżą, następnie sklep spożywczy i naprzeciw okazały budynek mieszkalny
z początku XX wieku (nr 44). 3 km na południe od ŻABINKA można dojść do wsi
ŻEŃSKO. Znana ona była do 1945r jako Borujsko, które wzmiankowane było po raz
pierwszy w 1337r. Zimą 1945r ciężkie boje o zdobycie wsi i pobliskiego lotniska polowego
toczyli tu polscy żołnierze z I armii WP. Dwukrotne próby zdobycia wsi - przeprowadzone 11
i 14 lutego - nie dały rezultatów. Dopiero szarża ułanów 1 Warszawskiej Dywizji Kawalerii w
dniu 1 marca złamała opór broniących się oddziałów niemieckich. Atak ułanów przeszedł do
historii jako ostatnia szarża polskiej kawalerii. Za wsią po prawej stronie do szosy dochodzi
północny skraj niewielkiego, bardzo wąskiego jeziora Busko. Przecinamy szosę
ZŁOCIENIEC-MIROSŁAWIEC, przechodzimy przez tory kolejowe, mając po lewej stronie
bazę PKP. Przez niewielki lasek sosnowy docieramy do WIERZCHOWA mijając po lewej
stronie Zakłady Karne. Po prawej stronie za polem, widoczny jest komin cegielni. Mijamy po
prawej stronie bloki osiedla mieszkaniowego, za skrzyżowaniem sklepy spożywcze, następnie
przystanek PKS i naprzeciw kawiarnię. Teraz szlak skręca łukiem w prawo. Od tego miejsca
na wprost można dojść do dwunawowego, neogotyckiego kościoła p.w. św. Wojciecha z 1891
r. Na uwagę zasługuje pięciokondygnacyjna wieża z hełmem piramidalnym wybudowana w
narożniku południowo-wschodnim, nad nawą boczną. Przed kościołem usytuowany jest głaz
z dwiema tablicami pamiątkowymi. Pierwsza jest poświęcona bohaterom poległym w walce z
faszyzmem, a druga - stoczonym w dniach 2-3 marca 1945r. walkom z wojskami
hitlerowskimi I Armii WP w operacji pomorskiej. Za kościołem na postumencie figura Serca
Jezusowego z 1960r. Po lewej stronie mijamy pawilon restauracyjny "Relax", ciąg sklepów
i na skraju wsi - mając po prawej stronie najpierw cmentarz ewangelicki, następnie obecny
katolicki - skręcamy z asfaltu w lewo drogą prowadząca skrajem lasu. Przecinamy drogę
dojazdową do widocznego po lewej stronie gospodarstwa i wzdłuż poręby, następnie przez
łąki dochodzimy do lasu i skręcamy w prawo. Na następnym skrzyżowaniu dróg leśnych
kierujemy się na wschód. Teraz droga prowadzi nad wysoką skarpą wąskiej i bagnistej doliny,
a dalej przez las obok pojedynczych zabudowań. Dochodzimy do skrzyżowania, na którym
skręcamy w prawo.
34,8 km Docieramy do pierwszych zabudowań wiejskich miejscowości BĘDLINO. Przed
torami skręcamy w lewo i wzdłuż nich, mając po lewej stronie las sosnowy, wychodzimy na
szosę CZAPLINEK-MIROSŁAWIEC. Skręcamy w prawo przez tory kolejowe przy
przystanku PKP SOŚNICA. Za torami znajduje się tartak Zakładów Przemysłu Drzewnego.
38,2 km Do wsi wchodzimy mijając cmentarz, po przeciwnej stronie, którego znajduje się
jednonawowy kościół z kaplicą boczną bez prezbiterium i wieży wybudowany w 1980 r.
następnie za -kościołem, przy sklepie spożywczym - skręcamy w lewo w drogę polną. Jeżeli
przy sklepie spożywczym pójdziemy prosto to dojdziemy do skrzyżowania z szosą 3
ZŁOCIENIEC - OTRZEP, gdzie znajduje się przystanek PKS, w pobliżu niego głaz z tablicą
upamiętniający walki w dniach 12.02-2.03.45r. o przełamanie Wału Pomorskiego. Szlak
wiedzie na wschód przez zagajniki i pola, następnie wzdłuż podmokłych łąk do nasypu
z przejazdem kolejowym. Schodzimy z nasypu i docieramy do skrzyżowania z przydrożnym
krzyżem na skraju ŚWIERCZYNY. Mijając eklektyczny budynek przedszkola dochodzimy
do skrzyżowania i skręcamy w prawo. Przy wiejskiej ulicy po prawej stronie odnajdujemy
neoklasycystyczny dwór, za nim bar "Drzewiarz", następnie - w głębi - szkołę tysiąclatkę
z tablicą poświęconą 84 ułanom którzy polegli w walkach 13-19.02.1945r. pod
ŚWIERCZYNĄ, WIELBOKAMI I SOŚNICĄ. Szkoła nosi nazwę im. I Warszawskiej
Dywizji Kawalerii (tablica pamiątkowa). Po drugiej stronie ulicy znajduje się neoklasyczny
kościół salowy p.w. MB Różańcowej z 1830r. salowy bez wyodrębnionego prezbiterium
i wieży. Za nim jest przystanek PKS. Dochodzimy do kolejnego skrzyżowania i przy pomniku
poświęconym walkom 18 p. p. 6 DP w dn. 2.03.1945r. o wyzwolenie Świerczyny skręcamy
w lewo. Dalej trasa szlaku prowadzi drogą śródpolną w kierunku południowo-wschodnim.
Przed widocznymi zabudowaniami skręcamy w prawo.
46,3 km Przez most na Świerczyńcu wchodzimy do WIELBOKÓW. Na skrzyżowaniu
z przydrożnym krzyżem, wiejską drogą podążamy w lewo, obok przystanku PKS i sklepu
spożywczego. Idąc w przeciwnym kierunku (400m) od skrzyżowania w prawo można dojść
do transformatora z wmurowaną tablicą upamiętniającą 43 kawalerzystów poległych
w walkach w dn. 13-19.02.1945r. Przy drodze zabytkowe chałupy szachulcowe - nr 25 i 27.
Wychodzimy ze wsi i drogą przez łąki nad wpadającym do Dobrzycy Świerczyńcem
docieramy do lasu. Droga wiedzie w kierunku południowowschodnim płaskim, zalesionym
terenem.
47,5 km Po wyjściu na rozległą polanę (przed nami zabudowania wsi RUDKI) odchodzimy
skrajem lasu w lewo i dalej podążamy drogą przez las sosnowy. Po lewej stronie mijamy
położony wśród lasu nad Świerczyncem zajazd "Leśny Dwór" i przez most na rzece
wychodzimy na szosę CZAPLINEK - WAŁCZ.
52,0 km Przy przystanku PKS IŁOWIEC kończy się nasz szlak - dalej wędrować można
mającym tu początek czarnym szlakiem w kierunku Nadarzyc i głównej pozycji Wału
Pomorskiego.